strona (110)

od polewania zimną wodą stóp, a następnie coraz większych partii ciała. Można także stosować stopniowe zanurzanie w basenie.

Nieodłączną częścią zabiegów w saunie jest odpoczynek (około 20-30 min) w pozycji siedzącej lub leżącej, z zaspokajaniem pragnienia wodą mineralną lekko alkaliczną lub słoną. Akcja serca i ciśnienie tętnicze powinny w tym czasie wrócić do normy.

Wskazania

Sauna jest zabiegiem usprawniającym, profilaktycznym, służącym odnowie biologicznej. Eliminacja nadmiaru ciepła poprawia wyniki treningu sportowego i ułatwia usunięcie zmęczenia fizycznego.

Życie we współczesnej cywilizacji coraz bardziej uwalnia od pracy układ termo-regulacji ustroju, przez co traci on sprawność. Wiele przemawia za tym, że do utrzymania dobrego stanu zdrowia potrzebna jest sprawna eliminacja nadmiaru ciepła. Zaburzenie tej funkcji zmniejsza wydolność wysiłkową i utrudnia jej odtwarzanie, np. w rekonwalescencji.

Sauna może poprawiać stan zdrowia i zmniejszać objawy chorobowe w niezbyt zaawansowanych schorzeniach przewlekłych u osób z wydolnym układem krążenia, np. w: chorobie zwyrodnieniowej stawów, zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa w okresach remisji, gośćcu mięśniowo-ścięgnislym, wczesnych postaciach samoistnego nadciśnienia, czynnościowych zaburzeniach krążenia obwodowego, rekonwalescencji i niezbyt nasilonych nerwicach.

Przeciwwskazania

Sauna obniża wydolność fizyczną, dopóki nie zostanie wyrównane odwodnienie i jego skutki, dlatego nie powinno się jej stosować co najmniej 24 godz. przed ważnymi zawodami i intensywnym treningiem ani bezpośrednio po nich, gdyż one też powodują odwodnienie organizmu. W żadnym wypadku nie może służyć do zmniejszania masy ciała. Nie można z niej korzystać przy miesiączce oraz mając gorączkę i nawet drobne infekcje dróg oddechowych.

Łaźnia parowa rosyjska

Ten typ łaźni wywodzi się ze starych tradycji słowiańskich. Polega na kąpieli w gorącym powietrzu, wysyconym parą wodną do 100%.

Dawniej wytwarzano parę, oblewając wodą rozgrzane kamienie. Obecnie doprowadza się ją rurami nad podłogą kabiny. Aby obniżyć ciśnienie pary, stosuje się kilka lub kilkanaście wylotów. Umieszcza się je w miejscach niedostępnych dla kąpiących się (pod ławkami, za siatkami itp.), aby uniknąć oparzenia.

Kabina łaźni parowej zwykle jest większa niż kabina sauny i nie musi być drewniana. Znajdują się w niej drewniane ławy na dwóch lub trzech poziomach. Wysoka wilgotność uniemożliwia parowanie potu i obfite pocenie się nie obniża temperatury ciała. Występuje tu nagrzewanie podobne jak w saunie, lecz przy niższej temperatu-

110