82939 skanuj0057

140 ŚREDNIOWIECZNA PIEŚŃ RELIGIJNA POLSKA

A kto tobie służbę dawa,

¹¹⁵ Swoim grzechom odpuszczenie Ma i wieczną korunę etc.

O Maryja, panno czysta,

Raczy nam być miłościwa,

Ku swemu Synu rzecznica.

¹²⁰ O Maryja lutościwa,

Nad cię nie jest żadna panna,

Panno miłościwa. Amen.

IV. 4 POSŁUCHAJCIE, BRACIA MIŁA

Pieśń znana jest również pt. Żale Matki Boskiej pod krzyżem; Lament świętokrzyski; Planctus. Niektórzy badacze wysuwają opinię, że pieśń stanowi fragment liturgicznego dramatu pasyjnego (Stanisław Windakiewicz, Julian Lewański). Według Jerzego Woronczaka (Tropy i sekwencje, s. 41-42) utwór ma formę sekwencji.

Tekst należał do zbioru tzw. Pieśni łysogórskich (zob. IV. 2). Poprzednie wydanie: Polskie pieśni pasyjne, s. 124—127.

Posłuchajcie, bracia miła,

Kcęć wam skorżyć krwawą głowę;

Usłyszycie moj zamętek,

Jen mi się (z)stał w Wielki Piątek.

IV. 4 POSŁUCHAJCIE, BRACIA MIŁA

w. 1 bracia - stara forma rzeczownika zbiorowego rodź. żeńskiego w 1. p., stąd przymiotnik określający (miła) w liczbie poj. rodź. żeńskiego.

w. 2 - chcę wam opowiedzieć o krwawym zabójstwie, poskarżyć się w związku z nim.

w. 3-4 - posłuchajcie o smutku, który mnie spotkał w Wielki Piątek.

if, Pożałuj mię, stary, młody,

Boć mi przyszły krwawe gody.

Jednegociem Syna miała I tegociem ożalała.

Zamęt ciężki dostał się mie, ubogiej żenie,

|® Widzęć rozkrwawione me miłe narodzenie;

Ciężka moja chwila, krwawa godzina,

Widzęć niewiernego Żydowina,

Iż on bije, męczy mego miłego Syna.

Synku miły i wybrany,

¹⁵ Rozdziel z matką swoją rany.

A wszakom cię, Synku miły, w swem sercu nosiła, A takież tobie wiernie służyła.

Przemów k matce, bych się ucieszyła,

Bo już jidziesz ode mnie, moja nadzieja miła.

²⁰ Synku, bych cię nisko miała,

Niecoć bych ci wspomagała.

Twoja główka krzywo wisa, tęć bych ja podparła

w. 6 krwawe gody - krwawe święto, w. 8 ożalała - opłakała.

w. 9 - ciężkie strapienie spotkało mnie, nieszczęśliwą kobietę, w. 10 widząc - lekcja przyjęta w transkrypcji E. Ostrowskiej, O artyzmie polskich średniowiecznych zabytków językowych, Kraków 1967, |s. 109.

w. 14 wybrany—drogi.

w. 15 rozdziel - podziel.

w. 16 a wszakom — przeciera,

w. 18 bych się ucieszyła - bym się pocieszyła.

| w. 19 moja nadzieja miła - moja nadziejo miła (mianownik w funk-cji wołacza).

| w. 21 - pomagałabym ci trochę.

§: w. 22 wisa — wisi.