ERYSTYKA, Czyli Sztuka Prowadzenia Sporów
Artur Schopenhauer (1788—1860)
Filozof niemiecki. Główne dzieło: „Świat jako wola i przedstawienie" (1318). Metafizyk pesymizmu, nauczał, że istotą świata jest ślepy popęd istnienia, „wola”, źródło cierpień. O dziejach ludzkich powiadał: Semper eadem, sed aliter
(„zawsze to samo, ale inaczej"'). Sam żył z odziedziczonego kapitału. Podstawowe idee wziął od Kanta i Hindusów, a najchętniej cytował Greków i moralistów francuskich. Jeśli raczył przetłumaczyć jaką sentencję grecką, to po łacini-e. Prawdziwy filozof, tj. miłośnik mądrości: o logice, o pojęciach — wedle pamiętnikarza — mówił jak zakochany o swojej miłości. Ale nie mędrzec: życiem nie zupełnie poświadczał swojej nauki. Ironista, szyderca, mizantrop. Kochał zwierzęta, swojego pudla nazwał „Atmą” (..duszą świata”). W konstrukcjach intelektualnych sugestywny dialektyk. Znakomity pisarz. Wpłynął potężnie na inteligencję europejską i literaturę (na Nietschcgo np., na Tomasza Manna), a u nas twórcy Młodej Polski z „ksiąg Schopenhauera czerpali smutek” (rzecze poeta współczesny). W „Erystyce” (ok. 1830), frapującym dziełku z pogranicza logiki i retoryki, sklasyfikował nieuczciwt sposoby argumentacji, podał instruktywne przykłady, pokazując, jak zwalczać fortele logiczne i somizmaty.
CZYLI SZTUKA PROWADZENIA SPORÓW
Przełożyli z niemieckiego BOLESŁAW I ŁUCJA KONOPSCY Przedmowo
Prof. TADEUSZ KOTARBIŃSKI
STUDENCKA OFICYNA WYDAWNICZA ZSP WARSZAWA ISaE
M
abnapress