stych środowisk, ma niski poziom wykształcenia, ujawnia stereotypowe widzenie ról seksualnych, a wobec kobiet — zgeneralizowaną agresję, nie jest wskazane, aby jedynym biegłym była kobieta.
Specyfika zbierania wywiadu w sprawach karnych wymaga stosowania różnych improwizacji i tak np. w jednym przypadku^ można zbierać wywiad na zasadzie od początku do końca, w in-; nym lepiej pozwolić wypowiedzieć się osobie badanej i niekiedy ukierunkować rozmowę w określonym kierunku, a w jeszcze innym lepiej zacząć od spraw najmniej zagrażających, a zagrażające zostawić na sam koniec. Z reguły najbardziej zagrażające’ są zagadnienia związane z przedmiotem sprawy, co jest przecież: zrozumiałe, warto zatem poruszać je w końcowej, a nie począt-; kowej fazie zbierania wywiadu. Dobrze jest również zapytać,: o co chodzi w tej sprawie. Osoba badana lepiej się czuje w sytuacji, kiedy biegły sprawia wrażenie, iż nie jest w pełni zorientowany w przedmiocie sprawy, niż w sytuacji, gdy biegły pozwala wyczuć, iż dobrze mu są znane akta sprawy, akt oskarżenia.
Najlepiej jest, gdy zbieranie wywiadu ma charakter rozmowy, a nie sterowanego badania w całości przenoszonego na papier lub, co gorsza, nagrywanego na magnetofon. Biegły może również pomóc w nawiązaniu kontaktu, jeżeli ujawni, iż nic go nie dziwi, wiele podobnych spraw widział, traktuje je jako ludzkie, a nie jakieś sensacyjne czy nadzwyczajne. Zdarza się niekiedy, iż biegły w celu uzyskania potrzebnych informacji „kokietuje” osobę badaną obietnicami, że np. pomoże. Może to wzbudzać nieufność, skąd bowiem taki altruizm u biegłego, który w oczach badanego reprezentuje organy wymiaru sprawiedliwości.
Dobrze przeprowadzony wywiad może okazać się wystarczający do wydania opinii seksuologicznej, ale często też wymaga uzupełnienia przez zastosowanie dodatkowych metod, o których będzie mowa niżej.
Przedstawiona wersja wywiadu seksuologicznego jest pewną propozycją.
I. Dane ogólne:
wiek, miejsce urodzenia, wykształcenie, zawód, stan cywilny, liczba dzieci, miejsce pracy, hobby, zainteresowania, światopogląd, przebyte choroby, operacje, nałogi...
n. Okres dzieciństwa:
— środowisko rodzinne (robotnicze, wiejskie, inteligenckie...),
— charakterystyka ojca: wiek, zawód, charakter, typowe zachowania,
— charakterystyka matki: wiek, zawód, charakter, typowe zachowania,
— charakterystyka rodzeństwa: jak wyżej,
— ocena małżeństwa rodziców,
— kto dominował w domu, w rodzinie,
•— ocena więzi uczuciowych w rodzinie, klimatu i atmosfery rodzinnej,
— ocena więzi uczuciowej z rodzicami, rodzeństwem; kto był „kozłem ofiarnym” w rodzinie, a kto ulubieńcem rodziców i dlaczego,
— kto praktycznie zajmował się wychowywaniem i jaki miało ono charakter (kary, nagrody...),
— warunki materialne w rodzinie, sposób spędzania wolnego czasu,
—j ocena podobieństwa fizycznego i psychicznego do rodziców,
— informacje o przebiegu ciąży, rozwoju wczesnodziecięcym, chorobach,
— czy badany zapamiętał jakieś sceny seksualne z tego okresu,
— opis' najlepiej zapamiętanej sceny z okresu dzieciństwa, najprzyjemniejszego i najprzykrzejszego zdarzenia,
— w jaki sposób w rodzinie okazywano sobie uczucia,
— jaki był przebieg seksualnych zabaw dziecięcych (z kim, w jaki sposób, gdzie, reakcja otoczenia itp.),
— czy była masturbacja w wieku dziecięcym, reakcje otoczenia na nią,
— czy w rodzinie poruszano sprawy seksu (w jaki sposób, przy jakich okazjach...),
— charakter kontaktów rówieśniczych, ulubione formy zabaw.
III. Okres młodzieńczy:
— przebieg nauki, przerwy w nauce, powtarzanie klas, najbardziej i najmniej ulubione przedmioty,
— charakter kontaktów z nauczycielami i wychowawcami,
— najsilniejsze wspomnienia z okresu szkolnego, ulubione rozrywki, lektury, sporty, v
— wspomnienia z kontaktów rówieśniczych: przezwiska, pozycja w grupie, więzi uczuciowe,
— wiek dojrzewania biologicznego (mutacja, pierwsza miesiączka, polucje, owłosienie łonowe), forma reakcji na nie, reakcja otoczenia,
— źródła i rodzaj uświadomienia seksualnego, przeżycia mu towarzyszące,
— kompleksy w tym wieku, jakie, przeżywanie ich, reakcje rówieśników,
— wiek rozpoczęcia masturbacji, częstość masturbowania się,
123