Buddyzm 2 7

256 Buddyzm

ne, niższej lub wyższej rangi, odległe lub bliskie, cale (wszelkie) to uczucie nie jest moje, nie jest mną, nie jest moim „ja”: tak należy je rozpatrywać, zgodnie z prawdą, prawidłowym poznaniem.

(b)    - Jakiekolwiek postrzeżenie, o mnisi, [które] było, będzie i jest teraz, należące lub nienależące do istot żywych, grube lub subtelne, niższej lub wyższej rangi, odległe lub bliskie, całe (wszelkie) to postrzeżenie nie jest moje, nie jest mną, nie jest moim „ja”: tak należy je rozpatrywać, zgodnie z prawdą, prawidłowym poznaniem.

(c)    - Jakiekolwiek formacje, o mnisi, [które] były, będą i są teraz, należące lub nienależące do istot żywych, grube tub subtelne, niższej lub wyższej rangi, odlegle lub bliskie, wszelkie te formacje nie są moje, nie są mną, nie są moim „ja”: tak należy je rozpatrywać, zgodnie z prawdą, prawidłowym poznaniem.

(d)    ~ Jakakolwiek świadomość, o mnisi, [która] była, będzie i jest teraz, należąca lub nienależąca do istot żywych, gruba lub subtelna, niższej lub wyższej rangi, odległa lub bliska, cała (wszelka) ta świadomość nie jest moja, nie jest mną, nie jest moim ,ja”: tak należy ją rozpatrywać, zgodnie z prawdą, prawidłowym poznaniem.

§46. - Biorąc to pod uwagę, o mnisi, uczony, szlachetny słuchacz słów (= adept Nauki) staje się znużony formą cielesną, znużony uczuciem, znużony postrzeżeniem, znużony formacjami, znużony świadomością. Stając się znużonym tymi wszystkimi [czynnikami egzystencji], uwalnia się od namiętności; wobec braku namiętności staje się on wolny; gdy jest wolny, uświadamia sobie, że jest wolny; i uprzytomnia sobie, że się wyczerpały powtórne narodziny, że świętość została urzeczywistniona, że obowiązek został spełniony i że nie ma już powrotu do tego świata.

(8) „NAUKA O N1E-JA I O POWSTAWANIU W ZALEŻNOŚCI"

Mula-sarwastiwada-winaja XVII; Sangba-bheda-wastu

W obszernym tekście zbioru przepisów dyscypliny zakonnej szkoły mu* lasarwastiwadinów wpleciono także elementy biografii Buddy oraz teksty doktrynalne. W ostatniej, siedemnastej części pt. Rozbicie Zakonu (Sangba-bheda), znajduje się opis odkrycia prawa uwarunkowanego powstawania (pratitja-samutpacla) oraz kazanie, którego treścią jest fundamentalna nauka o nieistnieniu Ja”. Dwanaście członów łańcucha powstawania w zależności w późniejszej interpretacji scholastycznej rozkłada się na kolejne egzystencje: przeszłą, teraźniejszą i przyszłą i opisuje stadia gromadzenia się i funkcjonowania karmana. Nauka ta zawsze uważana była za nadzwyczaj trudną i głęboką.

I. Oto gdy Błogosławiony zabawił w siedzibie Muczilindy, króla Nagów, jak długo to było [mu] miłe, udał się [następnie] do stóp drzewa oświecenia. Po przybyciu [na miejsce] zasiadł na specjalnie przygotowanej [przez siebie] macie z trawy i, przybrawszy pozycję [ascety] ze skrzyżowanymi nogami, mając wyprostowane ciało, wywołując [stan zwany] uobecnieniem uważności, spędził w jednej pozycji siedem dni, rozpatrując to dwunastoczłonowe powstawanie w zależności w przód i wstecz w ten oto sposób, a mianowicie, -

[W porządku wstępującym,] gdy jest to, jest i tamto; gdy to powstaje, powstaje i tamto; a mianowicie' - uwarunkowane przez

(1)    niewiedzę są formacje (dyspozycje), uwarunkowana przez

(2)    formacje (dyspozycje) jest świadomość, uwarunkowana przez

(3)    świadomość jest nazwa i kształt, uwarunkowane przez (4) nazwę i kształt jest sześć podstaw poznania, uwarunkowany przez

(5)    sześć podstaw poznania jest kontakt, uwarunkowane przez

(6)    kontakt jest uczucie, uwarunkowane przez (7) uczucie jest