W badaniu chorego stosujemy pomiar długości orientacyjnej, funkcjonalnej, bezwzględnej i względnej kończyn.
Elementem wpływającym na statykę stopy jest stosunek masy ciała do siły mięśni i aparatu więzadło-wo-torebkowego stóp. Nadmierna masa ciała lub niedomoga struktur anatomicznych stopy mogą powodować obniżenie się sklepień stóp. Obciążenie jednej kończyny zwiększa się też przez trwałe jedno-nożne jej używanie (np. w wyniku jej amputacji itp.).
Narząd ruchu może w różnych okolicznościach i w różny sposób stracić swe zdolności podporu, lokomocji i chwytania. Ocena kinetyczna powinna dać rozeznanie w rozległości i w rodzaju braków kinetycznych, a zarazem ustalić, jakie są ich następstwa dla ogólnej sprawności badanego oraz jego zdolności do wykonywania codziennych czynności, jak chodzenie, siadanie, wstawanie, ubieranie się, jedzenie itd., oraz dla czynności wymaganych w określonym zawodzie, np. dźwiganie, pchanie, klękanie, schylanie się, precyzyjność ruchów chwytnych itd.
6.5
Pomiary kończyn pozwalają czasem na wysunięcie cennych wniosków rozpoznawczych. Mają one jednak wartość tylko wtedy, gdy są wykonywane poprawnie i w warunkach zapewniających możliwość porównania. Porównywalność pomiarów jest bezwzględnie konieczna, gdyż muszą one być kontrolowane (np. w orzecznictwie) lub okresowo powtarzane (np. dla kontroli wyników leczenia, dla śledzenia wzrostu itd.). W tym celu należy oprócz liczby samego pomiaru podać sposób, w jaki go dokonano (ryc. 6.2).
Pomiary długości kończyny. Długość kończyny może zmienić się w wyniku patologicznych zmian w obrębie samego jej kośćca (bezwzględna długość) lub też z powodu przemieszczenia w jednym z jej stawów, przy czym długość samego kośćca kończyny nie ulega zmianie (względna długość).
Pomiar orientacyjny. W poradnictwie lekarskim często wystarczy stwierdzenie faktu skrócenia kończyny przez optyczne porównanie długości obu kończyn. Pomiar ten jest możliwy tylko u chorych, którzy mają odpowiednią swobodę ruchu w stawach kończyn.
Udo. Chorego układamy na wznak na twardym, gładkim podłożu, np. na stole. Kolana i biodra zginamy do kąta prostego, zachowując przy tym symetryczne ułożenie chorego. Szparę pośladkową
Ocena zmian statyczno-dynamicznych
a
b
Ryc. 6.2. Orientacyjny pomiar różnicy długości: a - ud; b - goleni.