DSCF6207

tum

3,5, Układ krążenia 3,5,1, Budowo

uWodu krqienw OwatK mają układ klenia l>pu otwartego. I !emolimf_a l $«obodnie w jamie ciała fhemocelu), omywając wszystkie wewnętrzne, a także dociera do jego przydatków, tj. czułków, ^ deł i nóg. Przepływ płynów odbywa się dzięki perystaltYrJ^' iwc^nłą pb*wwe skurczom serca. które wchodzi w skład naczynia grzbiety. ^ Serce .test jego tylną, kurczliwą i segmentowaną częścią ^

serce

sona

Ryc. 37.

Naczynie grzbietowe u robotnicy pszczoły miodnej: I - serce.

2-aorta

Entomolc

^0lilii i fizjologia owadów H

je się w odwłoku (ryc. 37). Jego przedłużeniem ku przodow i

%

jest aorta, która jest węższa od serca i sięga aż do głowy, ©_a

składa się z wielu komór, ułożonych segmentalnie jedna ą ?

gą i mających po parze otworów, ostii (ryc. 38). Maksymalna r '

ha to 13 komór {Bbnodeai z wyraźną tendencją, ujawniają^*'

w procesie ewolucji owadów, do redukcji ich liczby (Apis meliy^

- 5 komór. Stmo domtica - 3 komory. Odonata i Phthiran, ^Q

WJm

-1 komora i kilkoma parami ostii). Ostia zapobiegają wypty^ krwi z komory serca do zatoki. Tylny odcinek serca jest zwykle $j_e po zakończony, a przedni przechodzi w aortę, która jest odcinki^ niepodzielnym i niekurczliwym.

Naczynie grzbietów e leży w zatoce okołosercowej. ponad pono grzbietową. I przeponą są zrośnięte mięśnie skrzydlaste do. chodzące do serca i tworzące parzy ste wiązki w poszczególny^ segmentach ciała dyc. 38). Umocowują one naczynie w ciele. _aj_e me mają wpływu na częstość skurczy serca. Hemolimta wply^ do zatoki okołosercowej przez istniejące w przeponie grzbietowej

’ ^oenia „aoyn

kośnych w ciele

A - naczynie o^iwowtt g - (etom bwóowy komór ¹ ~móig, 2-całalar-dWne. 3-cato przytęp. 4-* ampułki grżbiwowe. 3 - aorta. 6-mięsień skrzydlaty. 7-przepona grzbietów. 0~ komora serca,9~«tium.

10-serce

\

otwory umieszczone z boku w segmentach ciała w pobliżu ostii bądź w tylnej jej części i dalej dostaje się przez ostia do serca _w fazie rozluźnienia jego mięśni. Fala skurczy przenosi się w ser* on od końca ciała ku przodowi, czemu towarzyszy ukierunkowane tłoczenie hemolimfy w tym narządzie, dalej przepływa przez aortę, skąd wylewa się do zatoki głowowej. Następnie hemolimfa płynie do przydatków głowy i tułow ia (czułków, nóg i skrzydeł), omywa łańcuszek brzuszny, płynąc w zatoce okołonerwowej oraz w zatoce okołotrzewiowej ku tyłowi ciała, skąd powraca do zatoki okołosercowej. W procesie krążenia hemolimfy czynny udział bierze także, poprzez perystaltyczne skurcze, przepona brzuszna. Jej ruchy ułatwiają szybką wymianę składników chemicznych między łańcuszkiem brzusznym a resztą ciała. Przepływ hemoliro-tj jest wspomagany również przez ruchy całego odwłoka, który przez aktywne pow iększanie swej objętości wywołuje zasysanie hemolimfy ku tyłów i ciała. Ma to szczególne znaczenie dla owadów, u których układ krążenia odpowiada za termoregulację ciała (niektóre Odonata, Diptera, Lepidoptera i Hymenoptera). Hemolimta dostaje się do przydatków ciała dzięki pracy różnego rodzaju do-