państwa i pracowników tliliby zdrowia, dotyczące praw pacjentki, zostały w ogóle wzięte pod uwagę1*. Po trzecie, w ocenie ETPCz, kwestia określenia początku ludzkiego życia należy do marginesu swobody uznania stron EKPCz, bez uszczerbku dła ewoluującej wykładni Konwencji jako .żywego instrumentu, który musi być interpretowany w świetle warunków współczesności-. Zarazem jednak istnieje konsensus między znaczącą większością państw Rady Europy co do tego, że aborcja powinna być dozwolona, i co do tego, że większość Umawiających się Stron Konwencji rozwiązała konflikty interesów płodu i matki poprzez udostępnienie w większym zakresie przerwania ciąży”. Po czwarte, ETPCz podkreśli! też, że
Całkowicie nieakceptowanie jest wy* od pacjenta, który chce wnieść sprzeciw wobec orzeczenia lekarskiego, aby pacjent .wskazywał " ^ prawa", który został naruszony. Nawet od profa^S pełnomocników wnoszących pozwy do sądów cywftjN wymaga się wskazania matenałnoprawnej podstawy r(J/ V zgodnie z zasadą iura norii ctma. Wskazany przepij
-w poj/1
z niewiedzą pacjentów o możliwości skorzystania Z?S. procedury oraz krótkim, bo 30-dniowym terminem orwN
ncj interwencji ustawodawcy, gdyż właśnie on - w r*Ł*K
Po piąte, odnosząc te uwagi do realiów sprawy poddanej osądowi, ETPCz uznał, że
Podkreślił również, że niepewność wynikająca z braku legislacyjnej implementacji art. 4a ust. 1 ph 2 u.o.p.r., a w szczególności z braku efektywnej i dostępnej procedury pozwalającej na ustalenie prawa do przerwania dąży, zgodnego z tym przepisem, doprowadziła do uderzającej rozbieżności pomiędzy teoretycznym prawem do legalnej aborcji i rzeczywistością jego praktycznego (braku) zastosowania”. Po szóste wreszcie, ETPCz uznał, żc przekroczono w realiach sprawy poddanej osądowi minimalny próg dolegliwości, który jest niezbędny dla przyjęcia, iż doszło do naruszenia art 3 Konwencji w części, w której chroni on przed .poniżającym traktowaniem"”.
Analizując orzeczenie ETPCz i konfrontując jego tezy z regulacją usuwy z 6,11.2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta’0, a w szczególności z treścią art. 31 tej usuwy, dotyczącego procedury sprzeciwu, można zauważyć, że Polska nie wykonała do dzisiaj ani tego wyroku, ani też wcześniejszego wyroku ETPCz w sprawie Tysiąc v. Polska91,
giń IIIIHWmilimfflMfflflmMBMBaBBg
84 Zob. $156-1S8 wyroku ETPCz w sprawie R.R. u Polska.
85 Zob. S186 wyroku ETPCz w sprawie R.R. v. Poliże. Zob. też cytowane tam orzeczenia, w szczególności wyrok ETPCz 116.122010 r. w dość złożonej sprawie A, B i C v. Irlandia, skarga nr 25579/05.
86 Wyrok ETPCz w sprawie R.R. v. Pbkta, $ 187.
87 Wyrok ETPCz w sprawie R.R. v. Mika, $ 208.
88 Wyrok ETPCz w sprawie R.R. i. Polska, $ 210.
89 Z rym stanowiskiem nic zgodził się w pb S opinii częściowo odrębnej sędzia Nicolas Bntza, podnosząc, te jest to nadmierne rozszerzanie zakresu zastosowania art 3 Konwencji, bowiem przepis ten tradycyjnie miał zastosowanie do przypadków, w których poziom dolegliwości, z jaką się spotykał skarżący, był dużo wyższy (jak np. w sprawach dotyczących warunków odbywania kary pozbawienia wolności).
90 Dl U. i 2009 r. Nr 52, poz. 417.
91 Wyrok ETPCz z 20.032007 r. w sprawie Tysiąc v. Polska, skarga nr 5410/03. Zob. glosa do tego wyroku; l.C. Kamiński, Proceduralne gwarancje prawi do aborcji - glosa do wyroku ETPCz z 20.03.2007 r. wiprawie Alicja Tysiąc v. Polsko (skarp nr J410/03), .Europejski Przegląd Sądowy* 2008/4, s. 41-46.
nym na złożenie sprzeciwu - skutkuje praktyczną ccduiy, której wprowadzenie do pobbego systemu p,^-rezultatem wyroku ETPCz w sprawie Tysiąc v. /bli£^% problem zwrócił uwagę Komitet Ministrów Rady Europy/1 dując o dalszym monitorowaniu (braku) implementacji,!') w sprawie Tysiąc v. Polska na swoim 1115.
7-9.06.2011 r. Niezależnie od powyższego, proced*^ dwu w ogóle nie ma zastosowania do odmowy badań pr*^ nych - co było przedmiotem spotu w sprawie AR.
Sprzeciw służy bowienrprzcdwko „opinii albo on ^ nie zaś przeciwko odmowic-wykonania badań pre (np. genetycznych).— ■■■
W omawianym okresie ETPCz wydal również wyroby dzające naruszenie art 6 ust 1 EKPCz poprza długo^ procedur, w sprawie Sikorska v. Polska'1 postępowanie^ dotyczące odpowiedzialności za błąd w sztuce lekarskiej 11 lat i 9 miesięcy; w sprawie Apanascwtcz v. Polska* ^ wanie cywilne (rozpoznawcze i egzekucyjne)
20 lat; w sprawie Orlikowscy v. Polska? postępowanie*^ tracyjnc i sądowoadministracyjnc trwało do chwili wytekou-nia przez ETPCz 13 lat (i nadal się toczyło); taki saa^ trwało (lecz w tym przypadku zakończyło się z wynik** ^ tywnym dla skarżącego) postępowanie administracyjne i,J woadministracyjne w sprawie Mularz v. Polska*.
Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził tao** nie art 8 Konwencji (prawo do żyda rodzinnego) w Giszczak v| Polska91. W tej sprawie osadzonemu nemu wolnośd wyrokiem) odmówiono przerwy w odbyte kary w celu odwiedzenia umierającej, jedenastoletnią chi (ofiary wypadku) oraz udziału w jej pogrzebie {dokbh rzecz ujmując - zdaniem skarżącego, oczekiwano od na pogrzebie zjawi się ubrany w więzienny uniform)". Csn resujące, administracja zakładu karnego negatywnie o^b wniosek o udzielenie przerwy w karze, argumentomh:
osadzony był ni* w subkulturze i j miał długą kai cjamy na podsc
przerwy
Polska przeg której ETPC oj tym, że lękał surowo podesa
0 innym specja nych, kreuje rj pacjentom obie
1 kolei może pc jakim jest ochr* po sprawie Prot szenie art. 10 I lekarskich orga Sygnalizacyjnie
niniejszego art W sprawie il nie art. 4 Protc cego, będąccgc wano środek : terytorium par ETPCz, tak c miało przekon
W omawiai więcej stwierd Konwencji pr
92 Takich określeń użył ETPCi w $ 191 wyroku w sprawie UL a Na
93 Wyrok ETPCz i 28.06.2GH r. w sprawie Siforsb w. Fbbb.it nr 19616/08.
94 Wyrok ETPCz z 3.0S20U t. w sprawie Apamtma * Mkśi nr 68S4/07.
95 Wyrok ETPCz i 4.10.2011 r. w sprawie Orlikowscy * MM nr 7153/07.
96 Wyrok ETPCz z 4.10.2011 r. w sprawie Mularz v. MM nr 9834/08.
97 Wyrok ETPCz z 29.112011 c. w sprawie Gtacrak V. MM nr 40195/08.
98 Skarżący podał również, że także wcześniej, w 20071., zgody na udział w pogrzebie ojca (zob.) 18 wyroku Gistuak v. Polska).
99 Wyrok ETP« nr 10247/0 DybunaluP, v. Polska, sk
100 Wyrok ETP nr 53025/91
101 Wartom np taje w mocy
z 22.01.19' i trybu posi occtej post (UlAPaU/
102 Wyrok EU nr 23592/0
Europejski Przegląd Sądowy