318
kogół to podojraywacie? (ob. Ukto potltlrrać),
Potiadlltko, — mieszkanie w chałupie.
FoHrautk (powszj, — sznur długi do ehómout lorualskich przywiązany; tirnrhi ob.), azuur zastępujący lćj-e« w zaprzęgu; pater tri, potmóztk sznur krótszy, na którym się wiato bydło u iłubu.
/'ot/tanoirad, porponitamtó (pospolito-wzd;, — ubliżać, zbeszczeście, znieważać, zwyzywać, np. su rds-ło ja tpoeponowany t (post positusi.
/Wpi/iAii^ — pospólstwo, szary koniec publiczności; potpolliateeu! tir, zadawać się z tłuszczą, uieszauó-
łbitNnb, — swary, kłótnia.
Polrwek (zubzt. fotn.), — potrzeba.
Potmła, — pokład z desek nad »tragarzami (ob. Lud. Ser. V. z. 160).
Powntka, — płócienna przykrywka na garnek (poważ,).
Potairher, — roztrzepany człowiek, roztargniony.
/‘ow taka, po-teri-noga (zubst. maże.),— włóczęga (ob. także tekókaj.
/‘ouuóz (ob. pottrnnek).
Pozom;/, -a, -t, — okazały, dzielny, zdatny na oko; dać pozór, dać baczenie, pilnować, dozorować.
Pradlo, — bielizna oprana lab do praiiia; np. pnetclók się u) etytle pradto, oblekł włotyl na sio czysta bieliznę,
/‘rata, — prom; np. pram z drtipij strony tzyki nadpływał; wioślarze balowali go pod górę.
1‘mtrić (poważ.), — rozprawiać, rozga-dywać się, dowodzić; np. myśmy teraz sęsiaiły, prawi ón. (Wń-logł.)
prauńe, dostatecznie, ile potrzeba, w samej rzoetty; np. jozU prawie pinię-dzy na obuwia (buty); sukałetn go i natralrułcm prawie na noście.
Prawo, proces sadowy, sad: pójić do’ prawa, pozwać kogo; prateoteaó tir pieniać się.
1'raiueha v. prażurhy, (plur.) kluski z palonej maki (ob. l.tul Ser. |V. «. 136).
Praga, pręga, znak; np. rhmil (rhtnlol) jak sio dn drzewiny przypnie, to jus i progi na nij ostawi.
]‘rol>nnt, wypróbowany, doświadczony; np. ho, ho! to próbant dzićwka.
Prónmm, prttinica, próchnica, czar-noziem.
Prąd orka, prosta W)Sdka, parocha,
(obacz paraj.
Próżnica, próżnia, próżne miejsce, świat szeroki; po próżnicy, uaprótno, boz-potrzebnic ; próżniaki, Indzie i dzie la zabawo mąjący na celu, Ictighi rzc itp. sprzęty ber.uśyt>-cznc i graty; bnlwrzyrie lada próżniaki, b'ije(ue głupstwa, wygadtyecie nh-do-rzeczy; próżniaki gadać, figlami, żartami mowę pstrzyć.
PrscIraJiin;/, (Lud, Ser. VL str. 61, 72).
Pne/deraó w czrnt , — mieć czego po-dostatkicm, do wyboru; prx'Umtó te rrruMte, być mądrej głowy; w hciadkadt, mieć ich ał zanadto.
Pneriór, prtetiór (tnaec.) dnia kadź do wody, (przed zaprowadzeniem gorzelni pntńarana w takich kadziach •lód i iy tu).
Prztriwotmć, przoclwić się, sprzeciwiać, przeszkadzać.
Przerivmy, -a, •« hyć, — niopodobać •io, uiezadawalnbtć, być niedogodnym ; np. musiałem panu pisarzowi w ezćin być przeciwny, kiedy mi zaprzooył zarobku (od roboty oddalił;.
PntrzAó, prtresyr, — orać grunt w poprzek; prserska, poprzecznie Z0 rana cześć gruntu, orka w poprzek.
Prserstitieó, (ty Rz.szowie: prutttuitój przrjść, minąć »wój czas, zestarzeć aię; np. melony te prter natńały, zepsuły się, minęła ich pora.
Prtędąty zamiast praphąry, (imiesł. od słowa prttiićj; pudubnio ni świń często: jada, jetiacy tam. jedzą, jedzący; tiedeiedary.
Prtyęfy, -a, -e, — na wsltróś zły, nieprzyjazny, zawzięty; np. bnbsko to przejęte!
Frztjinartyó, — odmienić.
Prwcłśtouez, prztlctragt, — handlarz prędko odprzedający rzec* kupioną, choćby z małym zyskiont; pośrednik kredytem zwykle, lab pytko-teaniem (gardłowaniem) kupno załatwiający.
Przemotfe się, — zerwać snble ziły; np. potrzebne ci było dźwigać, o i się az przemogła; wytchnij *# sobio!
(Wieloglowski.)
PrzcsMwinji, — (powsz. ob. Lud, Ser. VŁ zlr. fil;.
Pnwparzyó, uderzyć kogo; np. dobrze chłopca wicia bez zadek przepa-rzyl.
Prr/mriV, porazić, uszkodzić, p>nizz1 czyć, chybić; np. latoś pszenica był1 przerażona.
Viwfarżlea, (delikatnie) — nieprawa dzićwka.
Prz-tkoinik, — szkodnik, przeciwnik.
Prat&rohai, pnetkukad, — (przeuoeuie) i przestąpić przykazanie, zawinić w vr czórn.
Pncłpicyi, — podpatrywania, schadzki i zmowy; np- widzicie ją! jaki lo (wiatek z różkami (rogami), a t 8y rakieta toi sin do tadn wypruwa-dania na prześpij. {Kimuirnua).
Vrtei<H'<nea<! (od: świt). Ody się niebo z chmur przeciera, md win że: prtc-keiuge. Ody w rannie deszczu ukaże nie zkrawek jaśniejszego nieba np. w Modluicy od ntrony południowej, wtedy mówią że: poldudtojc od Kmkowaj gly z przcciwućj, północnej strony, to: poiiwUnje od Oj-roi ra.
Przetok (w Krak., .Sand. i Ma1. — rzeszoto w WielkopoL): okrągła ua-ksztait bębenka sito łubkowe, (ma bowiem dno z łubku czyli trzasek * łyczko lipowego na krzyż ściągniętych (ob. tiloj.
Prutrnian, — (powaz.) zwykła waga do mięsa.
Prtydajny, -a, — przydatny.
Przypomną — zdarzenie; przyyodny, przy. padkowy, zastosowany do potrzuby.
PrtjgjrMko, — suknia zwierzchnia ko bioea, futerkiem zwykło podbita.
PnjgTlrieflftro, — pokrewieAstwo
Prcgk-Mar, — porównywać; np. eo ty mnie do (wini przykłada1! (ze świnią równasz).
I ‘rtykopa, — zie.-nin wybrana około rowu, bok rzytl zzkarpa nad rowem (pnwsz.).
Priyktapa, — przybudowanie, szopa iub budka opierąjuca zię o ścianę [ chałupy lab stodoły; przyklapać **ę, przybudować sobie taka szopę (oh. 7.0,/, 8er. V, atr. 167).
Przymiarek, nadmiarok, — uadsypka | nieprawa zboża do miary (ćwierci) przy mierzenia jego, czy to ukrad- J
kiera, czy nieumyślnie dokonana. Przy ztryehowaniu zboża, trącając lekko itrychnn w ćwierć, utrzymuje sie, przy oddawaniu zboża kupcowi, małą przewyżke dla ziębię, która właśnie (tanowi przymiarek.
PnymM, — wrzód; pnymiotnik, bolączka, wrzodzbuika.
Przyórłzieiro, — odzież, ubranie; yrrzy-wdtiary, odziany jak należy.
Przypiuttk, — grunt, w którym s gliną (mieszany piasek; ztąd: pnypia-rzttyt/y, snpuwaty.
PrzypyW atr, — wtrącić zię do rozmowy.
Ptrytlrojit, — ubrać, przybrać, przyrządzić, dopasować (poważ.), np. n maszyny śrubkę przystrojlł.
PrzytwztJba, — krów1 uh dająca mleka.
fnghuiadaać, — potakiwać, pochlebiać.
Przytrętfć, — przytrafić się; prtytrejny, przypadkowy; prrytre/nnek, trath-nek, niespodzianka.
P«ito (zgrub. ptocitko), słota, deazcz z wiatrem (ob. także pluta).
Piuly, — próżny; np. staw pudy (o-suszony).
Pointa, — naczynie do wody i pojenia koni (zwykle 3-garcowe).
Pykać, — pociągać dym krótkietni kłębami z fajki (pyk! pyk!).
Pytkowad, — pyskiem Inlćć, wygadywać, kłócić sią.
Rabuhmk, — rąbał, łupieżca i zbójca.
Rnjon, — radca; rviy?tać narojcf, wprawiać, przygotowywać zię na milce, ■lo spraw, by wyjść na znakomitego sadownika, prawnika. (Podgórze l.
link, — mały Imltaj, |>aper, szkodnik.
Ruino, — prędko; miny, szybki, ochoczy (o człowieku). Kisła 1»< obracaj;- się icartku, r/.eka płynie byttro, piski i pociąg idzie chybko.
Ryty, — prędki i zwinay szybkobleg (o człowieku i koniu).
Rej — ruch (archaizm), reje trytendaid, wygadywać, dowodzić, tnową ijn-poU'Wnć; rajccnttt/, ndry długie z sobą wodzić po sądach.
Rety! o rety! (ntcin. Kattuag) gwałtu! ratnukul — retotrad, ratować.
Rebetrrcyjc, — kłótnie, niesnaski (ob, brr czyje, btreżulk, zberttyjej.
Rnzmary/on, (czasami tozBuinjon), roz-maryn.
Rotterny (od: roil/nićj, — rozrzutny, marnotrawny,
J. Grimm (.Dctil. Myt1.- nr l»t1) mówi: banikry, kit; (irljz. przyjadę), w nz sw-scb bóstw, osnarsz l1kt( iriyztt i iozf. — (fon, tao.i Porówna) saoski. |»rI laiosrsj, | prlj a (trakt1)! rerkis irl ibnztni Frpyja, ulem. Kran). iot iKiriut shtws (Żywsi, Prlja iskro swsuij, wTwwl»ł oaswe prl-Jztzl.