12 K Occiiii pr/cdsiębioislwu na rynku kapllnluwyni
Przepływy gotówkowe, ustalane na podstawie rachunku przepływów pieniężnych, dostarczają informacji o wysokości środków pieniężnych w dyspozycji spółki w okresie sprawozdawczym. Przedstawiony wskaźnik określa relację między ceną rynkową jednej akcji, która zależy od wielu różnorodnych czynników, a wielkością gotówki generowanej w spółce w przeliczeniu na jedną akcję.
6. Wskaźnik poziomu ceny rynkowej w kapitale własnym stanowi relację:
I Cena rynkowa jednej akcji Kapitały własne na jedną akcję
Kapitały własne w przeliczeniu na jedną akcję oddają jej wartość ustaloną według wyceny bilansowej, a więc odpowiadają wartości księgowej jednej akcji. Tym samym wskaźnik ten dostarcza informacji o przewartościowaniu (przeszacowaniu) albo niedowartościowaniu (niedoszacowaniu) wartości spółki. W sytuacji gdy omawiany wskaźnik kształtuje się znacznie powyżej jedności, oznacza to, że inwestorzy spodziewają się określonych korzyści w przyszłości. Odwrotna sytuacja wskazuje na utratę nadziei na pomyślną przyszłość spółki, jednak dla części inwestorów stanowi zachętę do kupna ze względu na niską cenę aktywów netto. Przypadek, gdy wielkość wskaźnika ceny rynkowej do wartości księgowej równa się jedności, dowodzi, iż cena rynkowa akcji odpowiada jej wartości bilansowej.
Przedstawione wskaźniki rynku kapitałowego są prezentowane w tabeli notowań giełdowych i praktycznie wykorzystywane przez akcjonariuszy i zarządy spółek. Nie wyczerpują one jednak wszystkich możliwości w tym zakresie.
Publikowane przez dziennik „Rzeczpospolita” dane giełdowe Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w odniesieniu do akcji rynku podstawowego i równoległego obejmują informacje o maksymalnej i minimalnej cenie w ciągu ostatnich 52 tygodni, kursie (cenie akcji): otwarcia, minimalnym i maksymalnym, oraz zamknięcia danego dnia, wielkości i wartości obrotów danymi akcjami w tym dniu. Prezentowane są także wskaźniki: poziomu ceny rynkowej w zysku netto, poziomu ceny rynkowej w kapitale własnym [P/WK] (w taki sposób wskaźnik ten jest identyfikowany w notowaniach giełdowych) oraz wskaźnik ceny rynkowej jednej akcji do przepływów gotówki na jedną akcję. Dodatkowo jest podawana kapitalizacja spółki (liczba akcji pomnożona przez cenę rynkową).
W tablicy 11.1 przedstawiono przykładowo wybrane wskaźniki rynku kapitałowego w spółkach A i B.
Porównanie sytuacji rynkowej spółek A i B, przedstawionej z zastosowaniem wskaźników giełdowych, świadczy o tym, że:
• spółki osiągnęły zbliżony co do kwoty zysk netto, jednak ze względu na różnice w liczbie akcji spółkę A charakteryzuje wyższy (o 54% w stosunku do spółki B) wskaźnik zyskowności jednej akcji;
• w spółce A jest wyższy o 32% wskaźnik zyskowności cenowej akcji i korzystniej przedstawia się wskaźnik stopy dywidendy;
Tablica ll.l
Wybrane wskaźniki rynku kapitałowego w spółkach A i Ił
Wyszczególnienie |
Spółka A |
Spółka U |
Zysk netto (w zł) |
6450000 |
6260000 |
Liczba akcji (w szt.) |
300000 |
450000 |
Cena rynkowa akcji (w zł) |
105 |
90 |
Dywidenda z zysku danego roku (w zł) |
3780000 |
2540000 |
Kapitał własny (w zł) |
36854000 |
84758000 |
Wskaźnik zyskowności jednej akcji |
6450000:300000 = 21,50 |
6 260 000:450 (XX) = 13,91 |
Wskaźnik dywidendy jednostkowej |
3 780000:300000= 12,60 |
2540000:450000 = 5.64 |
Wskaźnik zyskowności cenowej akcji (w %) |
(21.50: 105) x 100 = 20,48 |
(13,91 :90) x 100= 15,46 |
Wskaźnik stopy dywidendy (w %) |
(12,60:105) x 100= 12,00 |
(5,64:90) x KM) = 6,27 |
Wskaźnik stopy wypłat dywidendy (w %) Wskaźnik poziomu ceny rynkowej w zysku |
(12,60:21,50) x 100 = 58,60 |
(5,64: 13,91) x KM) = 40.55 |
netto Wskaźnik poziomu ceny rynkowej w kapi- |
105:21,50 = 4,88 |
90: 13,91 =6,47 |
tale własnym Wskaźnik zysku zainwestowanego po wy- |
105 : 122,85 = 0,85 |
90: 188,35 = 0,48 |
płaceniu dywidend (w %) |
(8,90: 21,50) x 100 = 41,40 |
(8,27: 13,91) x 100 = 59,45 |
• występujące w obu spółkach wskaźniki poziomu ceny rynkowej w zysku netto s;i niewysokie (wynoszą dla spółki A 4,88; dla spółki B 6,47), co dowodzi, że w przypadku utrzymania się tych relacji w okresach następnych nastąpi bardzo szybki zwrot inwestycji w te akcje5;
• spółki cechuje niższy od 1 wskaźnik poziomu ceny rynkowej w kapitale własnym, ale w spółce B jest on bardzo niski — odpowiada jedynie 48% wartości kapitału własnego, co oznacza, iż akcje tej spółki są bardzo tanie; ponieważ znaczną część zysku netto pozostawiono do dyspozycji spółki, występuje zjawisko „niedowartościowania” akcji przez rynek; jeżeli nie występują prze słanki pozwalające wnioskować o spodziewanych niekorzystnych zmianach w spółce B, zakup jej akcji opłaca się ze względu na możliwość nabycia majątku spółki za mniej niż połowę jego wartości.
W Polsce wskaźnik ten bardzo się różni dla poszczególnych spółek, przyjmując wartości od 1,4() dla spółki „Elzab” do 204,8 dla spółki „Okocim”— notowania giełdowe z dnia 4.11.2002 r. („Rzcc/.po spolita”, 5.11.2002, dodatek Giełda).