P1020726

mmmH

iwtmymn laAnaKimm muli* horormrfne |xwwd^ 5.A||B^H HM irttio 0.5 kg bułka p wnimrtnir. tytiu rmrm dndatnie mama nńm^itgu prn *p»c-ł/ł proccł i |xiłwifci hj intfiuywiMfjMI (kurię | obniżkę luMiuk* Najhardziej prawdi ipodobng przyczyną (horołn uaionrch krów jni pwa zawierająca mięv> owiec cłw> mh na uzętawkę (ale tab. Adam 1998: rozdz. 5 o innych wyjaśnieniach. jak peitycydi (mforoorganicine). Już w roku 1979 (iymbo-itc/rmn dla dercgulacjii) Królewska Komisja ds. Zanirc/yw /cnia ^ndowiib ostrzegała przed podawaniem mślinożemym białka zwierzęcego. D?ai uważa »ię, że do lal 80. subłUncjf chemic/ne wykorzystywane przy obróbce paszy mięsnej wystarczały do unieszkodliwienia zarazków tr/ęsawki. W latach 80. prrxes chemiczny zastąpiono innym, przebiegającym w niższej temperaturze, który, jak się dziś uważa, nie zabijał skutecznie prionów tr/ęsawki. Relatywnie drobna zmiana w praktyce rzeźni ułatwiła rozprzestrzenianie się nowej choroby BSE na bydło i spowodowała wzrost przypadków choroby Creutzfeldta-Jakoba (CJD) wśród ludzi (róż.ne ujęcia zob. Adam 1998; Connor i Prescott 1996; Durant 1996; Highlield 1996; Jacobs 1996; Radford 1996; Wynne 1996b).

BSE należy do grupy różnych choć powiązanych chorób neuro-degeneracyjnych i atakuje zwierzęta oraz ludzi. Tr/ęsawka u owiec przez wieki dawała objawy podrażnienia i swędzenia, braku koordynacji ruchów, lęku, nerwowości, agresywności, utraty pamięci i na koniec powodowała śmierć (Radford 1996). Ludzka choroba CII) jest niezmiernie rzadka i do niedawna zdarzał się jeden przypadek na dwa miliony osób. Objawy BSE u bydła są bardzo podobne do irzęsawki u owiec i CJD u ludzi.

Pierwsze przypadki BSE wykryto u bydła w roku 1985 i chociaż naukowcy wiedzieli o tej chorobie już pod koniec roku 1986, dopiero w czerwcu 1988 naukowcy pracujący dla brytyjskiego rządu formalnie odnotowali BSE jako nową chorobę bydła. Jego zapadalność na BSE gwałtownie rosła, osiągając w roku 1992 szczyt około 700 zachorowań tygodniowo, a liczba ta zmalała do 70 w połowie roku 1996. W lipcu 1993 potwierdzonych było 100 tys. przypadków BSE u bydła wobec całego pogłowia 12 min sztuk, a w roku 1994 szacowano, że 50% bydła mlecznego i 13% bydła rzeźnego jest zarażone tą chorobą (Radford 1996).

Pierwszą reakcją władz było powołanie pod kierunkiem sit Richarda Southwooda naukowego komitetu ekspertów, który miał określić zagrożenie spowodowane chorobą i środki niezbędne do

*•*». Mitel

m    |tmm*

w SfKWłgrłijrm

jpi» ™ WĘ Hp S8H    m » ■

kię na pewnych liĘwmSm p**^.*,***** «'*'■<#* '*»*» *t* Z trzęwwką | owiec. 9

nieprawdopcKiobne, by BSE wa«*LJ 8 8W 11

dła na łudzi, Przesłanka la IB

.    ■ 1999 Ra*»«nka»m I ■

HH . I .    M na tym, 9 HH

p,mih u ow.ec ponad .M«S«■ l«. n» p, _A„„_(# H HB |»piwz zakaZoną jaRmętinę cq> <mr,r gj *, | ■» R H będzie korkową „%»a< ją" zarazków tr/ęsawk, |g 1 przypadku ■ nyth gatunków), źc będą się one mm mi tyik/* p,_/r, ną paszę i że nie ma zagrożenia pr/mo»/«*iiia uęitmint* \ _ltułk. na cielę ani z krowy na człowieka. W lutym I9HX Ministmtwo B nictwa wydało zakaz dodawania białka |rzezu** a (by wyeliminować zakażone trzęsawką mięso owcze) do pas/-, bydle* ej 1 ugfcnfio jednocześnie, że BSE u bydła nie stanowi „wido* j    zagrn/en§

dla zdrowia ludzi”.

W latach 1988-1996 reakcję rządu charakteryzowała podwójna strategia zaostrzania regulacji / jednoczesnym zapewnianiem, /r brytyjska wołowina jest nieszkodliwa. W lipcu roku I9HH zakazano dodawania do paszy określonych resztek wołowych (lub SBO, spt-cified btnnne offaLs), takich jak szpik / rdzenia pac ier/owego. śledziona, grasica, migdałki i jelita; w sierpniu 1988wład/.e brytyjskie nakazały, ażeby zarażone bydło szło na rzeź; w grudniu tego/ roku zakazano przeznaczania do spożycia przez ludzi mleka krów podejrzanych o BSE, a w listopadzie 1989 zakazem spożyć ia przez ludzi objęto całość SBO. Te zakazy były podstawą pcjwtarzania prze/ ministrów, że brytyjska wołowina jest nieszkodliwa (Leadłieater 1996). Wybrano akurat te części zwierząt na podstawie wiedzy o trzęsionce u owiec jako najbardziej prawdopodobne miejsca występowania zainfekowanej tkanki. Oznaczało to przesłankę, że BSE będzie działało jak prion tr/ęsawki i będzie zlokalizowane w tych samych tkankach. John MacGregor, ówczesny minister rolnictwa, stwierdził, że prawdopodobieństwo, iż człowiek zarazi się chorobą, jest „nikłe i teoretyczne” oraz że zakaz stanowi „akt profilaktycznej przezorności” (cyt. za Radford 1996). Później, w maju 1990, minister rolnictwa John Gummer w słynnej scenie karmił swoją czteroletnią córeczkę hamburgerem wołowym mówiąc: „Pyszny. Nie obawiam się jeść hamburgerów. Nie ma powociu do niepokoju" (cyt. za Brown et al. 1996).