140 ■e ■ :^2^r.2ek~rcnrii'czrre uwzrjFKCwsrig.
a CSteses i I9K9) Ww**fc ~ ar*. ?. do Nsemiec: Faun i Ycmurini (W)* gracje da Eu r ; flor* (1995) augncjc do Australii; Fasom i Mis i !995i ■%! >jr z IMyd krajów socjalistycznych do Europy Zachodńej) W większości przypadków olanwóo się jednak, że moc wyjiśnrajya tq rawonK) jest dość opaśczina : rJe można przyjąć, iż jest to decydąęr czyundt spraw czy mobilności»por. dyskusja poniżej ).
W c^wa—y wykorzystano szeregi danych btatśąd,
określających wefluść PKB per capika w Polsce i w Niemczech. Ab rtnirrtar problemów z m tiar —i w poziomie inflacji oba szeregi odnosząsr do wartości PKB w stałych cenach, wyrażonej w USD (przełkzone wódkę kmjów wy nMCunycr>. Zgodnie z koncepcją neokJasyczną należałoby oczcfci-wać pozytywnego wpływu pozionu PKB w Niemczech (czynnik przycżąn-ap,. i negatywnego wpływu wzrostu gospodarczego w Polsce (czynmk wy-pydhającyk
Drugim ważnym czynnikiem warunkującym mobilność zarobkowajes w świetle modehi ncoklasy cznego sytuacja na rynko pracy, w pnggjib ścj bezrobocie. W sensie teoretycznym chodzi przy' tym głównie o zbadać wpływu oczekiwanych dochodów zwijanych z migracją, a najprostszym :• obem przetestowania tej hipotezy jest umieszczenie w modelu obok pewnej miary dochodu także miary .^efektywności” rynku pracy, czyli rapy bezrobocia. W tym przypadku, wyniki badań empirycznych są mej jednoznaczne iriź w odniesieniu do czynników dochodowych. W większości wypadków bezrobocie okazywało się być istotnym czynnikiem wypy-dtapącyTi. a pozytywna sytuacja na rynku pracy kraju przyjmującego (net poziom bezrobocia) czynnikiem przycinającym, ale zdarzały się również przypadki, gdy wykazywano dokładnie odwrotną zależność9 (por. Baer i 7a—rrmww 1995).
Zdaniem niektórych badaczy tego typu problemy mogą wynikać z fik*, że stopa bezrobocia nie musi być najlepszym, a często może być myłąyw przybliżeniem prawdopodobieństwa znalezienia pracy. Według Ciurka Wypłosza (1994) dzieje się tak dlatego, że nie bierzemy pod uwagę cakśd
9 & asodcfei Kawefi i Gływos (19%9) stwierdzono negatywny wpływ bezrobocia ■ kap i poayiywy w faajo przyjmującym.
& U— unkcwsni i rnigracr z persocMywy «rąu wyi^riii ij t4t
^wimki na rynkn pracy, fccórej iwan a nntjpłi wy mmćrj iww ^ rBHni (flWtetn. osoby bez pracy, osoby poza zssccem df ruhs-irj)j ftaons. zwykle »>ia*2}łttęe się san odusząoraeb> sc2nbmi^ jnrTHirr^ co zwisszcza. w pisypaSci transśorarapsrycb k. —
fk Mdo, może /jlwa/ać woAowe- Py*y saniami ąi t*pn bsfftacji jskodowakn. by wykorzystać proh a^aoi yasp aa iyr"|—fy ja^mj<*tt ctnp feezEobee^. ~csac~ TrrrrrsiwfTkPSBi ■ych, zarówno (fia Polski. jak i Niemnc I w %i_ Jod przipsow geespek-ywę neokiasyczną. należy oczekiwać, że skala wiana być psy-
www AMehwrana 7C slnpa hpyrnhnm w ftikrr a f;jn »i yn w«ł Jb «fmp«łifpn rynkii prary | Oiyr hr^tnłint ii nrnrffjj^ i^ww«r
« Niemczech można traktować w tym nodcbjau przykAżona wdać popyta na siłę roboczą)-
Ostatmm czynnikiem, którego wpływ będzie tr lira m> w modebi jest 3inóei zagraniczny. W myśl teorii handlu Ti~rwhrnnrro handel i wsaty 3*eą być traktów ane w sposób substytu^way (por. małzał!». Jei nk. to zwiększenie skali wymiany hanflowej powriano p~jr*adzK do aęsaaacza-ob skali migracji siły roboczej. Tego typu proste są od Jawna
przedmiotem dyskusji, a wykazywane w badaniach i tmęiiij a mu b zależności wskazują, że takie przemiany w krajach ~hłńrj miimhib ji Bera* Szacja obrotów handlowych i zwiększenie ich wolumenu. napływ ■iweity-ep bezpośrednich czy pomocy ekonomicznej mogą, paradoksalne, powadzić do zwiększenia a nie zmniejszenia skab migracji (por. nua. Matm i Taylor 1996: Faini i Venturini 1994). Do modehiwkęcamp zmienną która określa skalę wymiany handlowej miedzy Polską a Niememu, hia *w jest analizowany przepływ pracowników z Polski do Niemiec, zmacana a określa wartość polskiego eksportu do Niemiec (wyrażoną w tysiącach USD). Jeżeli wymiana handlowa między Polską a Niemcami jest substytucyjna względem mobilności siły roboczej, można oczekiwać u jemnego znaku przy tej zmiennej.
Opierając się na przytoczonych założeniach teoretycznych, skonstruowano kilka modeli ekonometrycznych. wyjaśniających skalę mobthwaa zarobkowej z Polski do Niemiec. W istocie badany był wpływ czynnikom makroekonomicznych na wielkość zasobu polskich migrantów w Niem-