Aulra/.wiązki | ||
Aiitra/.wią/ki nazywane również aut raglikn/.y tłami są pochmlnyini antracenu, zawierają jedną lub kilka grup hydroksylowych i tworzą często połączenia /. cukrami priisfynii (glukozą i ramiiozą). Lacwn ulegają przeniianum oksydacyjnym, nawet podczas suszenia i przechowywania siiruwcńw. | ||
Substancje biologicznie czynne |
Są to substancje stale, barwy czerwonej, rzadziej pomarańczowej luli żółtej. | |
zawarte w roślinach |
Rozpuszczają się w chloroformie. benzenie, eterze, są dość dnbrz.c rozpuszczalne w w udzie. Łatwo siibliiiinją. | |
Anita Biesiada |
| |
Związki nii|ł'nchliioii(j\vc zumie są juko środki łagodnie (lnxantia) i silnie (piirgantin) przeczyszczające. Najsilniej dżin łają a ii trony i dianlrony. Mogą one powstawać w jelitach z aiWi Acliinonów na skutek działania Hory bakteryjnej (redukcja).
Wpływ na działanie p rzeczy.szczającc ma liczba cząsteczek cukrów w glikozydzie: im więcej cukrów tym działanie przeczyszczające jest .silniejsze. Farmakologiczna aktywność tych substancji związana jest także z obecnością grup hydroksylowych przy węglu I i .H i puilstawnika przy węglu 3. Mechanizm działania polega na hamowaniu w jelicie grubym transportu jonów Nu1’ i wody ze światła jelita do Ićrwi, co ułatwia proces defekacji. Procesy te są tylko częściowo wyjaśnione (glon nie dla liści senesu).
Elekt przeczy szcza jącjr powstający wskutek drażniącego oddziaływania związków na ściany jelita grubego powodującego przyspieszone przesuw anie się treści pukarniowcj i objawia się pn 8 godzinaelt od zażycia preparatów zawierających te związki.
Należą do najczęściej stosowanych środków p rzeczy szczaj ąey cli produkowanych zarówno u formie preparatów galenowych juk i stosowanych w postaci izolowanej (sennozydy i iilnina). Zbyt długie stosowanie tych związków może prowadzić ilu nawykowych zaparć.
Glikozydy aniranoidiiwe działają również żólciopędnie, a gorzki smak tych związków pobudza lilonę śluzową żołądka do zwiększonego wydzielania soków trawiennych.
Ważniejsze zw iązki
(‘li ryzo la n nl występuje w postaci glikozydu w ej w gatunkach z rodzaju tihcuin, Połygonunt,
fiilltltUItlS,
Aljiinu A i B jest głównym składnikiem (*:ip-aluć (>l»%) diislare/auegii z południowo afrykańskiego .-l/w iifricanii. Silnie liaiunje wydzielanie histaminy.
Kcina ini raz pierwszy wyrzutówanu ją z kurzeni r/cnicniii ehióskiegu Mianu pulniaititii, występuje również w rodzaj u Kumcx, ( uwin.
Scnnnzcil A i B sa głównymi związkami u działaniu przeczyszczającym w liściach senesu
Hipcrvcvna purltmlna auli areno u liarwie czerw miej. Nie ma właściwości przeczyszczających. .Icst lipnliłiiym składnikiem dziurawca zwyczajnego, gdzie występuje w specjalnych zliiornikach. Działa puliiitl/ająco na układ nerwowy i przeciwzapalnie. Ostatnie liailiinia wykazały że jest również inliiliitoreiu wirusów iii.iu. lii V,
Rozpowszechnieniu W*święcie roślinnym:
Pochodne n utracę nu występują w roślinach niższych (gr/.yhy Punicifiiun, Aspergillus, ęiavice/)x,), hardzi) rzailko w mszakach, paprotnikach i migo/.nlążkowych Wśród roślin kwiatowych często występują w* rodzinach Po/yyuiiucetic, Miunmucćiic,
I.irfininitiłiM/ua, Rttbiucaau, Screiphil/tiriiwuatł, Ulhicuue. Spotykane są u zwierząt
SUROWCE FA RM A KOGNOSTYCZN E:
.A lima
Kora kruszyny Korzeń rzewieniu Liść senesu Owoc szaklaku
Kora szaklaku a mery kańskiego
Surowce zaw ierające związki aiitrnpochodiic o odmiennym działaniu Ziele dziurawca Korzeń iwar/aiiv
Surowce
illonit AlOC stężały Mik kilku gatunków aloi •su [Aluc ftźrox, i(/n:/inn, hiirłiiitieiisis) jest silnym śrmlkiem przeczyszczającym siusnwaiiym w postaci och -galenowych i fabrycznych, często w połączeniu / innymi surowcami up. liuUlaloin. Nalewka z altfiiy jest również srudkieut góry czn w y iii.
Wmlnisty sok nirzymiije się z mlcięiych liści. Zagęszczenie soku uzyskuje się poprzez ogrzewanie i odporowyw a nie na simie ii. Obecnie stusuje się suszenie rozpylowc.
Zewnętrzne cechy ałuny zależą ud \pu\uhii /agęs/c/.ailin .surowcu. Na iigól są to kanciaste bryłki, ciciniio/ielniie luli hriiuninc pokryte zielonym pyłem. Pod uciskiem bryłki rozpadają się na drobniejsze części, które mugs| być pr/.e/.inc/ysie. Zupneli alony jest specyficzny, smak gorzki.
Skład
Aloua zawierp związki aulrapnchodiic: ('-glikozyd alniaę. aloimiaidy, żywicę którą usuwa się z wyciągów.
Suk z liści i miazga liściowa są skuteczne u leczeniu ran i oparzeń (w tym rentgenem). W leczeni u ran Musuje się gtiluuek Ałue iirh»rc*tvnx i. Muc vura
Wyciąg wodny z tdwesu jest stosowany w postaci wstrzyknięć dumięśniowycli bib doustnie (Iłiuslymimi)