II
II
W podręcznikach rr.ożr.a znaleźć t>siące prymitywnych zada* o Sępia-jących uczniów (; sprawiających, ze szkoła staje się ?,Z do bólu" r.ućna; w rodzaju:
W autobusie jedzie 5C pasażerów. Na pierwszym przystanku wysiada S osób. a dosiada się i lin pasażerów jodzie dalej? Trudności z rozwiązaniem takiego zadania mogą mieć tylko uczniowie ograniczeni umysłowo.
Hrak natomiast zada*, typu:
(1)‘ W autobusie jodzie 53 pasażerów. Na pierwszym przystanku wysiaca 8 grubasów, a dosiada si? 5 szczupłych niewidomych. Ile lal ma kierowca autobusu?
Każdy uczeń, a : nauczycie!, <tćry przeczyta takie zadanie stwierdzi od razu, żc jest cr.o r.ic dc rozwiązana, a w dodatku, zc jego autor es*, niespełna rozumu Tymczasem można podać bardzo wiele logieznych rozwiązań' ’.
Myślcir.c laSeralne characeryztrc się giętkością, a więc elastycznością i oryginalnością pomysłów, w odróżnieniu cd płynności myślenia, której uczymy się w szkole.
Płynność myślenia wyraża się liczbą wytworzonych w krótkim czasie pomysłów znajdujących się jednakże w tej samej klasie jakościowej [2].
Giętkość myślenia to zdolność wytwarzania jakościowo różnych i oryginalnych pomysłów. Człowiek kreatywny bez trudności przechodzi z jednej dziedziny w drugą. Nic gubi się przy tym i nie odchodząc cd głównego problemu potrafi równolegle szukać wielu różnych wariantów rozwiązania problemu.
W tcnił>2*lb cziutaono -icic-y zo.! i \ •■lioch roawią*»ri;i znajdują|i< w włącznik.i na kortcu ksiątki.
” Kezwiąwria wizyslk ih zadać molna zisleżi n końo. książki
Przykład: Zastosowania butelki
Odpowiedź charakteryzująca płynność myślenia: butelka może służyć dc: przechowywania mleka, wody, soków, piwa, wódek i:p.
Odpowiedź charakteryzująca giętkość myślenia określa takie jej zastosowania, jak: przechowywanie gazów, płynów, mierzenie objętości, wazon na kwiaty, hodowla owadów, przesyłanie informacji (tak jak to robią rozbitkowie) i:d.
Giętkość myślenia wymaga zatem szerokiego : plastycznego myślenia oraz przeskakiwania /. jednej dziedziny do innych, czyli wymaga szerokiego spojrzenia. Jej przeciwieństwem jest sztywność oraz inercja myślenia.
Giętkość myślenia jest inimanentną cecht) oryginalności, będącej najbardziej charakterystyczną cechą wielkich twórców. Oryginalność to zdolność do wytwarzania niezwykłych i różnorodnych pomysłów, wychodzących poza banalne i debrze znane z doświadczenia rozwiązania. Człow iek myślący ory ginalnie jest niezależny od mody i stereotypów. Nic unika także tabu i nic obawia się "wyklęcia". Zaczyna myśleć o czymś wówczas, gdy inni o tym już przesłali myśleć albo jeszcze nie zaczęli. Wicie osób nie podejmuje w ogóle prób oryginalnego, wieloaspektowego myślenia, ograniczając swoje rozumowanie do obszaru banalnych rozwiązań. Udowodnił to ekspery mentalnie F.C. Bartlect prosząc indagowanych o wypełnienie w całkowicie ćowoltty spcsćb luki między dwiema następującymi figurami:
O O
Okazało się, że prawic wszyscy badani ograniczyli się do jedynie dwóch najprostszych rozwiązań, mianowicie do połączenia obti figur linią prostą ciągłą lub przerywaną: