drugiej lizcny. Stasowany gł. w dekoracji ścian zewnętrznych. Zoh też — arkatura.
lotos (lilia wodna) charakterystyczny dla sztuki egipskiej motyw dekoracyjny, w formie stylizowanego kwiatu lotosu uzupełnionego czasem liściem i łodygą. Przykładem zastosowania są egipskie kapitele lotosowe. L. symbolizuje Nil, Ozyrysa i Izydę.
kwiaty lotosu, futerał na lusterko królowe/ Hanutamf. Egipt, XXI dynastia
lustro rodzaj meblarskiej — płyciny.
Ł
łezki (gułtae) w porządku doryckim elementy dekoracyjne w formie wydłużonych prostokątów zakończonych owalnie. Ł. zdobią dolne powierzchnie — reguli i — mutulusów.
łuk architektoniczny element konstrukcyjny lub dekoracyjny, zwykle zakrzywiony, mający kształt półkola, części elipsy itp, podparty na obu kobeach, składający się
kuk i yego ctędcli »- kliitc, b- Nornik (klucz), c- roipiciótC, c* i^rułM, •• pada, f- podluczc, D* ęlęb&oić, łv> ęruboić, i- grzbiet. y emło
z dwóch ramion złożonych z klińców rozdzielonych zwornikiem i wspartych na Mincach nasadowych lub wyróżniających się kształtem i wielkością impostach. Dolr płaszczyzna przekrojowa każdego ramie nia nazywa się nasadą; powierzchnia o' stron bocznych - czołem, górna - grzbietem, dolna - podłuczem lub podniebier naroże między grzbietem a ścianą - pa lub pachwiną. Szerokość ł. na wysoka nasad określa się jako rozpiętość; odległość między rozpiętością a punktem szczytowym podłucza - strzałką. Ł. podzielić można na konstrukcyjne lub dekoracyjne-) te ostatnie, stosowane na licu murów, wykonane zazwyczaj w stiuku i tynku, występują często przy niewidocznym ł. konstrukcyjnym, naśladując jego kształt i podkreślając jego rolę tektoniczną (np. — archiwolty, 1. naśladujące pasy podskle-pienne lub ł. tarczowe).
luk triumfalny. Patyk, Arc du Carrusel
łuk triumfalny monumentalna budowla kommemoratywna w kształcie bramy z jednym, dwoma lub trzema arkadowymi otworami przelotowymi ujętymi w pilasuy, półkolumny lub kolumny, zwieńczonej belkowaniem z wysoką attyką. Forma ti wykształciła się w starożytnym Rzymie, stosowana była w arch. nowożytnej i Narcystycznej Motyw ł.t. wykorzystywany był również w ramowej dekoracji ścian wnętrz sakralnych i świeckich, w układach okieo, portali, nagrobków i ołtarzy w czasach no-
Si 23 S4 2S' 26 2? 26
aaa^aAA
29 30 31 32 33 34 36
kształty łuków: a. I. o strzałce równe!połowie rozpiętości, b. L podwyższony, c. tuk obniżony, d. I. nadwieszony, e. ł. wspięły, f. t. przerywany, g. I odwrócony; 1. potny, z petnypodwieszony, Z odcinkowy. 4. pódkowiaśty, S. osty, £ ostry podkowiasty, 7. aterooddnkowy, & Tudora. 9. spłaszczony, to. koszowy, 11. dptycmy, 12. paraboliczny, IZ dwufstny, U. dwuramiermy, 15. trójtistny, 7& trój!istny ostry, 17. trófistrry krzyżowy, 18. czterolistny. 19. piędolistny, 20. wie/okstny, 21. wachlarzowy, 22. zygzakowaty. 23. schodkowy, 24. wMęskywypukty, 25 wklęsło-wypukły z uskokiem, 26. dzwonowaty, 27. wklęslo-wypukły osty. 26. totusowy, 29. dwuspadowy, 30. ko-terowy, 31. kotarowy odzietny, 32. w ośli grzbiet. 33. trójtistny w ośli grzbiet, 34. kokosznikowy. 35 cebulowy
motyw luku triumfalnego, Werona, paiazzo Bevilaqua, 1520
wożytnych; jego odmiany była tzw. serłia-na, charakteryzująca się prostokątnie zamkniętymi otworami bocznymi, wywodząca się z północnych Włoch i używana od 2 ćw. XVI w.
M'
małpa — singerie.
małżowinowy ornament ornament w formie fantazyjnie trawestowanej małżowiny usznej; pojawił się w końcu XVI w. w Niderlandach, w Europie rozpowszech-
35