■
Zainteresowałam się ażurami hardanger kilka lar temu, kiedy podziwiałam piękną okrągłą serwetkę wyszytą przez moją ciotkę. Zawsze lubiłam hafty ażurowe z wyciąganymi nitkami i nawet wykorzystałam tę technikę do ozdobienia swojej sukni ślubnej oraz rodzinnej pelerynki do chrztu, więc od razu doceniłam piękno haftu hardanger, a właściwie oczarował mnie on bez reszty! Jest to technika przyjemna w wykonaniu, dająca możliwość relaksu, przy czym fascynujące jest obserwowanie, jak w miarę postępów pracy wyłania się wzór. Podstawą hardangera są piękne ściegi, natomiast rzadko używa się jakichś szczególnych połączeń barwnych, haft nie wymaga więc szczególnego zmysłu artystycznego. Wzory oparte są na motywach geometrycznych, wykonywanych pojedynczo lub kilkakrotnie powtarzanych, a podstawowe ściegi są bardzo łatwe do nauczenia się, dzięki czemu do wprawy można dojść przy minimum praktyki. Hardanger to stary haft ludowy łączący ściegi liczone oraz delikatne przeplatanki i ściegi koronki igłowej. Eksperci uważają, że jego korzenie sięgają aż do Persji, gdzie na delikatną bawełnianą gazę naszywano kolorowe jedwabne nici. Stamtąd technika ta rozprzestrzeniła się w Europie i zyskała wielką popularność we Włoszech - tam powstała technika wyciągania i wycinania nici tkaniny, dzięki której tworzono przepiękne ażury łączone z wymyślnymi koronkowymi wykończeniami. Współczesny styl tego atrakcyjnego haftu pochodzi z terenów wokół fiordu Hardanger u zachodnich wybrzeży Norwegii, dokąd do-
m | |
fet: | |
£»**•* |
tarł on z Włoch w XVII wieku. Najstarszy znany haft hardanger z tego regionu to fartuch wykonany przez Gunbjorg Midtbo na początku XVIII wieku, techniką i wzorem bardzo przypominający hafty włoskie z końca XVII wieku.
Haft hardanger wykonywano tradycyjnie nićmi lnianymi na cienkiej lnianej tkaninie gęstości 25-50 nitek na 2,5 cm, tkanej sposobem chałupniczym z własnego lnu. Początkowo ozdabiano w ten sposób spódnice i fartuchy. Wykonane tym haftem koronki były tak piękne, że odzież tę noszono z okazji świąt i ślubów. Z czasem haft na stałe wszedł do tradycji zdobniczej tego regionu i stał się elementem stroju ludowego. Stopniowo zaczęto go stosować do ozdabiania bielizny pościelowej i stołowej oraz zasłon i firan. Technika hafciarska, zwana teraz po prostu hardanger, stawała się coraz bardziej wymyślna, a posługiwały się
WPROWADZENIE 7