73863 PB170199

| sekretną &*•*& &***-

9

11

Centralny układ nerwowy

e

_Jv. diagnostyczne często były wypróbowywane N"'^vC. podstawie badania głowy, zanim podejmowano '^'"Teniania innych regionów ciała. Powód Ukiego po-F⁰^' _llh hyi dość jasny: głowa jest relatywnie niewielkich (przynajmniej u większości z nas) i na większą IStepuji* tam utrudniające ocenę artefakty rucho-^sk3lę [_{3k w} obrazowaniu serca, płuc czy jamy brzusz-p«7 i tym jest wiele możliwych patologii w jej obrębie. ^nc,''_irtVJbez mózgu życie już nic jest to samo - zaawanso-³ • diiR«iosivka struktur mózgowia leży w naszych rękach.

powodów pierwsze tomografie komputerowe frK > czy rezonanse magnetyczne (MR) były wykonywane yZL na tym regionie ciała. Największe zaawansowanie ■ obrazowaniu mózgowia osiągnięto w rezonansie magne-ni/PYm. ponieważ tkanki mózgu uwidaczniają się najlepiej **    - tot-aL-rtlwick inna metoda diaum>slvczna.

nego układu nerwowego (CUN) straciło na znaczeniu, zwłaszcza w ocenie niewielkich, wręcz subtelnych zmian w tkankach mózgowia. Tomografia komputerowa pozostaje badaniem z wyboru w przypadkach ostrych stanów w obrębie CUN. po urazach oraz. rzecz jasna, gdy badanie MR jest przeciwwskazane lub nieosiągalne (tab. 11.1). Od momentu wprowadzenia perfuzji TłC oraz CTA naczyń szyjnych i koła tętniczego Willisa. obydwie metody konkurują w ocenie pacjentów z ostrym udarem, a ich wybór zależy głównie od dostępności i preferencji lekarza kierującego. Rzadko, lecz nadal, są wykonywane również badania kontrastowe struktur kanału kręgowego (miclografia).

Ponieważ, nawet bardzo niewielkie, subtelne zmiany w CUN mogą mieć ogromne kliniczne znaczenie, co zależy głównie od ich lokalizacji, niezwykłe istotna jest dobra rozdzielczość przestrzenna oraz kontrast obrazu. A także doskonała znajomość anatomii!

_bb. 11.1 Wskazania do diagnostyki chorób centralnego układu nerwowego

■robtom kliniczny	Badanie	Komentarz
patologie wrodzone	MR	Rozstrzygające badanie w ocenie wieki patologu, bez konieczności stosowania promieniowania jonizującego. U małych dzieci zwykle niezbędna bywa sedacja.
	3D-TK	3D-TK może być konieczne do oceny nieprawidłowości ° strukturze kostnej. U małych dzieci niezbędna bywa sedacja.
	USG	Stosowane u noworodków i niemowląt.
Ostry udar mózgu	TK/CTA/ CT-PI	Powszechne dostępne w większości ośrodków. Wykonane bezzwłocznie, adekwatnie ocenia zmiany w tkankach mózgowia i ujawnia krwawienie; użyteczne w ustalaniu przyczyny, lokalizacji oraz sposobu leczenia oraz prewencji powikłań i kolejnych incydentów. Wykonane bezzwłocznie CTA/CT-łl może wykazać zaburzenia perfuzji
	MfVMRAf obrazowa* nie DW	Należy rozważyć u młodych pacjentów; bardziej czute we wczesnej fazie udaru i w zmianach w obrębie tylnego dołu czaszki Mozę wykazać przebyte krwawienia. Ograniczona całodobowa dostępność w niektórych ośrodkach. Zaawansowane urządzenia pozwalają na bardzo czułą i szczegółową ocenę zmian.
	USG tętnic szyjnych	Powinna być wykonywana tyffco; (1) u pacjentów po udarze, u których rozwaza incydentów udarowych; (2) przy powiększającym się obszarze udarowym z podejrzeniem rozwarstwienia lub obecności skrzepimy. (3) u młodych pacjentów z udarem.
Przemijający epizod nie-dobwenny OIA>	TK/CTA luku aorty i koła Willisa	Może dać wynik prawidłowy. Wykrywa przebyty udar i krwawienie, wyklucza inne patologie o symptomach podobnych do udarowych (gtajafci. krwawienie zewnątrzmózgowe ł stany zapalne). Zaawansowane techniki obrazowania naczyń z zastosowaniem środka kontrastowego (CTA) szczegółowo uwidaczniają naczynia krwionośne wewnątrz-j zewnątrzczaszfcowe

JK - tomografia komputerowa; 3D-TK - trójwymiarowe rekonstrukcje badania 1K CTA - angiografia tomografu komputerowej; Sf¹ “ ^badan* perłinyjne TK. DW - badanie dyfuzyjne MR. MR rezonans magnetyczny; MN - medycyna nuklearna;

pozytonowa tomografia emisyjna; rCBf - regionalny przepływ łowi w obrębie mózgowia; SPECT - komputerowa ^Ułm°^9fł*^J emisyjna pojedynczego fotonu; USG - ultrasonografia: WG - radiografia.