22 (403)

Projekty AVT

Fot. 15

Fot. 14

Rys. 11

30zw.

2 O Q 0^4^)— \j£ oE		loó lK)
Rys. 12

Wykaz elementów		C29-C31..........	......33pF	C11.C12...........	......1 nF	D1..............	......BB204
Odbiornik (płytka głów-		Półprzewodniki		C13	* (dobrać)	T1..............	......BF199
na)		T1-T3.............	... BC548B	Półprzewodniki		T2..............	......BF195
Rezystory		U1.U2............	.....SA612	D1................	... .BB204	US1.............	......78L08
R1.............	...... 470kQ	1)3...............	.... LM386	T1................	.....J310	Pozostałe
R2.............	.......2,2kQ	U4...............	.....78L06	T2................	....BF195	L1 ... 50 zw. DNE 0,1; d = 4mm;
R3.............	....... 3300	Pozostałe		U1................	....78L08		rdzeń F-32 #
R4.............	........10n	L1.L2.............	.... 100pH	Pozostałe		Wzmacniacz antenowy
R5.R6..........	.......4,7kO	L3,I4.............	.....22p.FI	L1 ... 50 zw. DNE 0,1;	d = 4mm;	Rezystory
PR1............	.....47kQ PR	L5...............	.... 470pH	rdzeń F-32 #		R1..............	.......1Mf2
Kondensatory		Q1-Q5............	.... 10MHz	Generator przestrajany		R2..............	......2,2kO
01,02,06,011,018,019,021. ,100nF		Generator przestrajany		(wersja 2)		R3.P.5...........	...... 390Q
C3.C9..........	.......1 OOjiF	(wersja 1)		Rezystory		R4..............	..... 220kO
C35............	.....4...40pF	Rezystory		R1-R3,R7,R8........	.... 22kQ	P1..............	... 4,7kQ PR
C4.............	........12pF	R1...............	.....47kn	R4................	.... 100Q	Kondensatory
C5.C7..........	.........1 nF	R2...............	.....1000	R5................	.....1kfi	C1.C4.C5.C8......	......4,7nF
C8.............	........47pF	R3...............	......1kQ	R6................	.... 4,7kO	C2..............	......2,2/jF
CIO............	........22nF	R4...............	.... 22kQ*	R9.R10............	.... 4700	C3.C6...........	.......10nF
C12.C13........	........47pF	R5...............	.....33kn	R11.R12...........	.. * - tekst	C7..............	......10OnF
C14.C15........	____22nF MKS	R6...............	..... 4700	P1................	.... lOkn	C9..............	.......40pF
C16............	... 10OnF MKS	R7...............	.... 100kO	Kondensator		Półprzewodniki
C17,C26,C27,C33,C34 ... ,470pF		P1...............	... 10OkOA	C1.C3.C4...........	,75pF NP0	T1..............	.... BC413B
C20,C36,C37.....	.......4,7nF	Kondensatory		C2.C5.............	.....22nF	T2..............	.... BC548B
C22............	........47nF	C1-C4............	......15nF	C6................	.....47pF	Pozostałe
C23............	........82pl	C5...............	.......W	C7.C8.............	......1 nF	L2..............	..... 330pH
C24............	.......680pF	C6-C8............	. .75pF NP0	C9................	____10OnF	TR1.........# *	(patrz rys. 11)
C25............	........68pF	C9...............	......10nF	C10...............	.... 4,7pF	# - nie wchodzi w sktad zestawu
C28.C32........	........15pF	C10..............	......10/zF	Półprzewodniki
Komplet podzespołów z płytko jest dostępny w sieci handlowej AVT jako kit szkolny: 2925/1 - Odbiornik (płytka główna),
2925/2 -	Generator przestrajany (wersja 1), 2925/3 - Generator przestrajany (wersja 2), 2925/4 •					Wzmacniacz antenowy

Po zmianie częstotliwości VFO oraz zmianie w obwodach filtru pasmowego, można przystosować odbiornik do pracy w innym paśmie, przykładowo „Rumcajs” na pasmo 20m z fotografii 2. Kto dysponuje fabrycznym filtrem kwarcowym, np. PP-9, może go z powodzeniem zastosować w swoim odbiorniku (pamiętając o zmianie zakresu przestrajania generatora na 5,2-5,5MHz i wymianie kwarcu w drugim mieszaczu). Można też dodać konwerter na pasmo CB lub UKF. W klubach krótkofalowców można urządzić „warsztaty” i budować takie urządzenia ze zmontowanych modułów - kitów - jako bardzo ciekawe zajęcia politechniczne.

Bardzo ważna rzecz -antena

Na zakończenie parę słów o antenie, wiadomo, że „wzorcowy” dipol (rysunek 10) to ok. 2x19,5m zawieszony najlepiej 20m nad ziemią i połączony z naszym odbiornikiem kablem koncentrycznym. Jest rzeczą oczywistą, że bardzo niewielu z nas będzie mogło sobie taką antenę zainstalować. Trzeba też zwrócić uwagę na przepisy BHP i zabezpieczenia odgromowe (żeby przypadkowy piorun nie posprzątał nam pokoju ©). Od jakości anteny zależy bowiem, ile promieniowania elektromagnetycznego z otoczenia zamieni się na napięcie wielkiej częstotliwości, które dotrze potem do wejścia naszego odbiornika. Odbiornik oczywiście pracował będzie też na przypadkowej długości antenach, wszystko zależy konkretnych lokalnych warunków, trzeba eksperymentować, a efekty mogą być niestety mizerne.

Dlatego zamiast takich anten opiszę tu wypróbowane praktycznie rozwiązanie pokojowej anteny

odbiorczej. Warto wypróbować! Postanowiłem zrobić taki eksperyment pewnego burzowego wieczoru, gdy zewnętrzne anteny dla bezpieczeństwa musiały zostać wyłączone i uziemione.

Jako pomysł posłużyły mi używane już w latach 70. w przenośnych odbiornikach radiowych anteny ferrytowe - fotografia 14. Pręt koncentruje linie sił pola elektromagnetycznego, które następnie zamieniają się na napięcie wielkiej częstotliwości w nawiniętej na nim cewce. Moja składa się z pręta fer-

_ rytowego 140x1 Omm (materiał

F201), na nim karkas z tworzywa z cewką główną zawierającą 30 zw. w sześciu sekcjach po 5 zw. licy (jest to kilka skręconych izolowanych drucików owiniętych jedwabną nitką) pozyskanej z cewki średniofalowej. Potem cewka sprzęgająca 6zw. DNE 0,3mm i dwa stopnie wzmocnienia. Wszystko widać na schemacie wzmacniacza na rysunku 11, a płytkę do niego na rysunku 12. Potencjometrem regulujemy potrzebne wzmocnienie. Aby zestroić naszą antenę, można posłużyć się opisanym w EdW 03/09 generatorem kwarcowym z kwarcem 3,579MHz, sprzęgając go „linkiem” - fotografia 15 - z prętem ferrytowym (metoda strojenia na fotografii 16 ) oraz sondą w.cz., której wykonanie zajmie nam zaledwie kilka minut (schemat sondy na rysunku 13 oraz fotogra-

22 Styczeń 2010 Elektronika dla Wszystkich