23 (504)

PN-W/8-03200 23

b)    Połączenia powinny mieć zapewnioną odpowiednią nośność, sztywność oraz zdolność do odkształceń plastycznych.

c)    Połączenia powinny być tak zaprojektowane, aby spiętrzenia naprężeń spowodowane zaburzeniami w przenoszeniu obciążeń oraz wpływem naprężeń własnych były jak najmniejsze, zwłaszcza w przypadku konstrukcji obciążonych dynamicznie i eksploatowanych w ujemnej temperaturze.

d)    Przy wymiarowaniu połączeń obciążonych statycznie można w uzasadnionych przypadkach pomijać wpływ drugorzędnego zginania spowodowanego mimo-środem konstrukcyjnym (np. przy wymiarowaniu połączeń spawanych prętów- skratowania z pasami o przekroju klasy 1 lub 2. gdy pas jest zdolny do przeniesienia momentu węzłowego).

e)    Współdziałanie różnorodnych łączników w połączeniach mieszanych można uwzględniać zgodnie z zasadami podanymi w 6.2.4! 1 i 6.3.3.1.

f)    Rodzaj, wymiary, położenie i jakość (klasa) łączników i spoin powinny być jednoznacznie określone w dokumentacji projektowej, z wyróżnieniem połączeń montażowych.

g)    Połączenia blach cienkich (gdy / < 3 mm) należy projektować wg osobnych przepisów.

6.2. Połączenia na śruby, niły i sworznie

6.2.1.    Kategorie połączeń. Rodzaj i kategorię połączenia należy ustalać wg tabl. 13. W przypadku obciążeń zmiennych co do znaku zaleca się stosować połączenia sprężane, pasowane lub nitowe, a w przypadku obciążeń dynamicznych (wielokrotnie zmiennych lub udarowych) — połączenia kategorii C i F. połączenia pasowane sprężane lub nitowe.

6.2.2.    Wymagania konstrukcyjne

a)    Sumaryczna grubość łączonych części (blach) powinna spełniać warunki:

li    5d — w połączeniach nitowych i śrubowych,

Ir-^Rd— w połączeniach .śrubowych sprężonych, gdzie d — średnica łącznika.

b)    Średnice otworów na śruby należy przyjmować wg tabl. 14. Średnice otworów na nity i sworznie zaleca się przyjmować o 1 mm większą niz średnica trzpienia.

e) W połączeniach /akładkowych łączniki należy rozmieszczać w układzie prostokątnym (rys. I3a) lub przestawionym (rys. I3b), zgodnie z wymaganiami podanymi w tabl. 15.

d) W połączeniach doczołowych odległość śrub od swobodnej krawędzi blachy powinna wynosić l,5rf ^02 ^6?, a odległość między śrubami 2,5d^a 15/. gdzie t — grubość blachy czołowej.

Tablica 13

Kategoria połączenia	A	B		C	_1 E			P
Kierunek obciążeniu	Prostopadły do osi łączników				Równoległy do om łączników
Rodzaj połączenia	zakładkowe				doczołowe
	śrubowe:*^1 —    zwykłe. —    pasowane, nitowe, sworzniowe	sprężane^1’ (cicrncl			niesprężanc*' lub spre żane"	sprężane'^1
Siany graniczne: I- nośnuści II- użytkowania	I	I	U	I	I	1	11	1
	ścięcie lub docisk łączników		poślizg styku		zerwanie śrub		rozwarcie stvku

Do połączeń sprężanych należy stosować śruby o wysokiej wytrzymałości, tzn. klasy: 8.8. 10 9 lub 12.9. Połączenia te powinny być sprężone siłą So = 0,7R„4_S.

W dokumentacji projektowej należy określić warunki techniczne wykonania • odbioru połączeń sprężanych. W szczególności należy podać na rysunkach montażowych sposób realizacji wstępnego sprężeniu <np wartości momentów dokręcających), a w przypadku połączeń ciernych również sposób przygotowania powierzchni odpowiedni do zakładanego współczynnika tarcia.

Połączenia nu śruby o wysokiej wytrzymałości można projektować jako sprężane siłą równą 0,5.9.;. = O.iiRnds-¹¹ Do połączeń nieSprężanych stosuje się śruby* klas niższych niż 8.&.    _

Tablica 14

Średnica śmhy. mm	5*W < 14	I6 ^ di; 74 | 27 r; d H 15
Rodzaj otworu	Maksymalne średnice otworów r/9. mm
	d = 1 mm	J = 2 mm | J = 3 mm
Okrągły'^1 (klasa srcdniodokładna)	d -*• d
Okrągły powiększony	d + 2.1
Owalny krótki	id l J) x id + *d)
Owalny długi	i.d + dl x 2.5 (d + dl
^0 Dla otworów pasowanych przyjmuje się: ó *50.2 mm dla d < 22 mm. d 0,3 mm dla d > 22 mm.