IMG23

Teoretycznie powinna być zachowana zależność:

E

(10.12)

G = G —

^u(20)r ^ur p

1—/ y

gdzie:

(7(20) ~ naprężenie pozostające po ochłodzeniu,

E₂₀ - moduł sprężystości w temperaturze 20°C,

Ej - moduł sprężystości w temperaturze odprężania T.

Pomiary [175] wykazały jednak, że naprężenia nie wzrastają proporcjonalnie do E₂₀/E_T (rys. 10.11). To, że naprężenie pozostające po ochłodzeniu jest wyższe od wyliczonego ze zmian modułu sprężystości, można wyjaśnić tym, że podczas pełzania powstają defekty, które mogą powodować umocnienie materiału w czasie chłodzenia. Zależność 10.12 jest więc słuszna tylko w odniesieniu do cykli relaksacji, które nie spowodowały pojawienia się pełzania.

Rys. 10.11. Zmiana stosunku K = a₂₀₇/a_r w zależności od temperatury odprężania. Krzywa obliczona

z zależności K = E₂₀/E_T(stal 0,18% C, 1,33% Mn, 0,32% Si) [175]

10.2.2.2. Czynniki wpływające na relaksację naprężeń

Relaksacja naprężeń w czasie obróbki cieplnej zależy od trzech czynników:

1)    szybkości nagrzewania,

2)    poziomu naprężeń początkowych,

3)    temperatury odprężania.

533