246 247 (4)

W przypadkach owrzodzeń podudzia należy roztworem Mecholylu wysycić bibułę chemicznie czystą i wyciąć w niej otwór odpowiadający wielkości owrzodzenia. Wilgotny podkład pośredni i elektrodę taśmową układamy tak, aby ominąć miejsce ubytku.

Jonizacja nowokainowa

Nowokaina należy do leków wywierających działanie przeciwbólowe, odżywcze wskutek rozszerzania włośniczek, znosi napięcie ścian naczyń tętniczych, poprawia krążenie w kończynach na drodze odruchowej przy zastosowaniu jonizacji na odcinki rdzenia. Jon nowokainy wprowadzić można przez skórę i śluzówkę. Zabieg wskazany jest w nerwobólach (np. nerwu trójdzielnego), zapaleniach nerwów obwodowych, przeczulicy skóry, zapaleniach korzonków i splotów, porażeniu n. twarzowego, myalgii, zaburzeniach troficznych.

Elektrodą czynną jest anoda. Stosujemy przeważnie 0,5% roztwór nowokainy w ilości od 10 do 50 ml. Dawka natężenia prądu wynosi od 0,05 do 0,2 mA na 1 cm² powierzchni elektrody, przy czym ogólna dawka natężenia prądu, gdy stosujemy elektrody o większej powierzchni, nie powinna przekraczać 10 mA. Czas zabiegu wynosi od 15 do 20 minut. Zabiegi można przeprowadzać codziennie.

Przykład zabiegu: Jonizacja nowokainowa w leczeniu odleżyn. Elektrodę czynną anodową (8X12 cm) układamy na odcinku kręgosłupa powyżej odleżyny. Podkład wysycamy nowokainą. Dwie elektrody bierne układamy na przedniej powierzchni obu ud i łączymy z katodą. Natężenie prądu 4—8 mA, czas zabiegu 20 minut.

Wprowadzanie nowokainy w okolicy odcinków rdzenia oraz podłużny przepływ prądu galwanicznego przez odleżynę przyśpiesza ziarni-nowanie i gojenie ubytku.

Jonizacje kortyzonowe

Stosujemy preparaty kortyzonu rozpuszczalne w wodzie i ulegające dysocjacji (Solu-Dacortin Merck ampułki 10 mg i Ultracorten-H ampułki 25 mg). Koncentracja roztworu: 0,5—1 mg/1 ml HoO. Jednorazowa dawka 10—12,5 mg. Dodatni jon kortyzonu wprowadzamy z anody. Do zwilżenia podkładów uzupełniających stosujemy wodę lub 5% roztwór glukozy.

Jonizacje kortyzonowe stosujemy w zapaleniu i artropatii małych stawów (dłoni, stopy, stawu żuchwowego), w zespole Sudecka (w zesztywnieniu drobnych stawów dłoni), w zapaleniach torebki stawowej (periarthritis), w epicondylitis i tendovaginitis. Dobre wyniki uzyskuje się również w nerwobólu nerwu trójdzielnego i porażeniu n. twarzowego.

Jon cynku wprowadzamy w celu przyżegania ran zakażonych, przetok i błon śluzowych. Materiał do wykonania jonizacji oraz elektroda czynna powinny być wyjałowione, miejsce zabiegu osuszone wacikami. Elektrodą czynną może być płytka z folii cynowej lub płytka cynkowa połączona z anodą.

Do jonizacji śluzówki jamy nosowej, szyjki macicy lub przetok czynną elektrodą jest pałeczka z cynku. Po jej wyjałowieniu owijamy ją gazą sterylizowaną zwilżoną wodą destylowaną i wprowadzamy do miejsca zabiegu.

Do leczenia ran zakażonych używamy 0,5—1% roztworu siarczanu cynku (Sol. Zirtci sulturici). Zagłębienie rany wypełnić należy gazikami lub sączkami zwilżonymi roztworem leku. Warstwa z gazy zwilżona w wodzie destylowanej pokrywa ranę i otoczenie ubytku. Elektroda czynna swym kształtem i powierzchnią odpowiada wielkości ubytku. Elektroda bierna ma rozmiar większy i ułożona jest przeciwległe.

Natężenie prądu wynosi od 0,5 do 1 mA na 1 cm² powierzchni elektrody czynnej, lecz nie przekracza 10 mA. Czas zabiegu od 3 do 5 min.

Po zabiegu kontrolujemy ranę. Jej powierzchnia przybiera wygląd brudnoszary z powodu warstwy ściętego przez jon cynku białka tkanek. Rana w ciągu 7 dni oczyszcza się pod suchym jałowym opatrunkiem.

W przypadku przetok leczeniem jonizacją uzyskuje się ich szybkie zamknięcie się. Jednorazowo wykonany zabieg powinien dać wystarczający wynik leczniczy. Powtórzyć go można po upływie co najmniej 10 dni.

Jonizacje antybiotyków

Metoda jonizacji umożliwia wprowadzanie do tkanek antybiotyków. Penetracja jonów antybiotyków uzależniona jest od ich zdolności dy-socjacji oraz wielkości cząsteczkowej.

Chloramfenikol nie ulega dysocjacji, tym samym nie ma zastosowania w jonizacji.

Aureomycyna i terramycyna dają słabą dysocjację i posiadają małą zdolność przenikania do tkanek.

Tetracykliny jako chlorowodorki mogą wywołać oparzenia elektrochemiczne skóry.

Neomycyna (siarczan) dysocjuje łatwo i jako jon dodatni daje po jonizacji dużą koncentrację w tkankach.

Penicylina (jako sól sodowa lub potasowa) dysocjuje łatwo, jest jonem ujemnym i daje dobre przenikanie do tkanek.

Streptomycyna jest jonem dodatnim wprowadzanym z anody. Stosujemy do jonizacji siarczan streptomycyny.

247