24 (790)

a Mit-łanMmDi M Sz>ILo-8ŁacaylK4.I.A4m4.>9«<Kmr.WtiMMi2U>7 ISBN »7x-Kł-UI. UJIM-S C ty WN PWN M7

ROZDZIAŁ 2 Huioria polityki »polec/nej 45

- pochodzenia żydowskiego¹. Polityka terroru przekształcić miała społeczeństwo w ranią siłę roboczą. Okupant prowadził politykę celowej pauperyzacji ludności poprzez niewolniczą pracę, głodowe racje żywności, deportacje i eksterminację. Liczbę deportowanych na roboty do Niemiec szacuje się na blisko 2,9 min obywateli². Do rej liczby dodaje się około 566 rys. Polaków represjonowanych przez, władze ZSRR¹. Jedyną legalną organizacją działającą na rzecz, asekuracji położenia socjalnego ludności polskiej była Rada Główna Opiekuńcza (RGO)\ króra działała w strukturze terytorialnej odlutego 1940 do stycznia 1945 roku. Roczne rozmiary pomocy w latach 1941-1944 dotyczyły przeciętnie 700-900 rys. osób'.

Po II wojnie światowej Polska znalazła się w strefie politycznych wpływów ZSRR. Zasadniczo zmienił się stosunek do własności prywatnej, która była traktowana jako doktrynalne zło. Powszechna stawała się własność państwowa - socjalistyczna, do której stosunek emocjonalny jednostek był co najmniej obojętny.

Po ustaleniu granic zaczęły się masowe przesiedlenia oparte na zasadzie etnicznej. Z dawnych terenów wschodnich i z głębi ZSRR przesiedliło się do Polski około 1,5 min osób. w tym około 200 tys. Żydów. Z Polski wyjechało ponad 0,5 min Ukraińców i Białorusinów. Z terenów odzyskanych na zachodzie i północy wyjechało 4 min Niemców'’. Masowe przesiedlenia stanowiły jedną z dramatycznych kwestii socjalnych końca lat 40. Dla wielu przesiedlenie oznaczało utratę domu i majątku, wyjazd z miejsca urodzenia w nieznane, utratę pracy, przyjaciół i zasadniczą zmianę życiową . Do kategorii dotkniętych skutkami wojny zaliczyć trzeba także miliony bezdomnych wskutek zniszczeń substancji mieszkaniowej. Powojenną traumę wzmacniały prześladowania polityczne i terror stosowany na ziemiach polskich przez Rosjan i ich agenturę w postaci PPR. co ilustruje liczba orzekanych wyroków śmierci. Z powodu prześladowań wielu wojskowych z armii gen. Władysława Andersa nie mogło wrócić do kraju, a ci, którzy zdecydowali się na ten krok. stawali niebawem przed sądami, absurdalnie oskarżani o szpiegostwo, kolaborację z Niemcami lub sabotaż/.

W takim klimacie politycznym przeprowadzono reformę rolną, odbierając zit-miaństwu polskiemu jego majątki. Została faktycznie zlikwidowana grupa społeczna stanowiąca nośnik jakiegoś postępu na wsi. Wieś, pozornie wzmocniona przez reformę rolną, stała się niebawem miejscem przymusowej kolektywizacji (PGR) oraz wprowadzania obowiązkowych dostaw. Przeprowadzono także nacjonalizację przemysłu i handlu. W ten sposób zlikwidowano inną grupę społeczną - polski

1

   Historia Polski w limbach, t. I, s 565-366. Straty ludności polskiej nic zostały tak precyzyjnie wyliczone jak ludności pochodzenia Żydowskiego.

2

   Tamże. s. 366.

¹ Tamże, .368.

Szerzej: Bogdan Kroll. Rada Główna Opiekuńcza / 939-194 ś, Warszawa 1985, Książka i Wiedza.

Nowa encyklopedia powszechna PWN. Warszawa 1996. Wydawnictwo Naukowe PWN. t. 5. *. 429.

“Tamże,*. 64.

Kwestie przymusowych migracji nic zostały należycie opracowane zc względu na wprowadzoną Cenzurę.

* Na przykład mój nieżyjący |iiż stryj, Julian Auleytncr (bzyk), od 1940 roku przebywał w obozie niemieckim Sachsenhausen, a następnie po powrocie do kraju został wysłany za przynależność do AK do obozu koło miasta Stalino (obecnie Donieck) w ZSRR. skąd wrócił w grudniu 1946 roku.