!•. F«« keje potęg owe, wy
kiadnicie i I o g a r y t m I « x n •
10.2.1. Definicja, wykres i własności ffunkcii wykładniczej a) Funkcja wykładnicza (argument w wykładniku) to funkcja postaci: jr *-* v = a*, </ > O, x € /?
Uwaga: Dla a — 1 funkcja wykładnicza y = a*= 1 staje się funkcją liniową (stałą), stąd też w definicji można przyjąć dodatkowo, że a =£ I.
b) Dziedzina funkcji wykładniczej: Da. = R
c) Własności funkcji wykładniczej
(1) (a > l) =» I(y = a') /l (f. rosnąca)
(2) (O < a < I) =* Uy = a') \J (f- malejąca)
(3) (n = 1) -> [(y = l)](f. stała)
(4) (a / l) =» y = a* (jest różnowartościowa)
(5) A a* > O (funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla x €
• >o
(6) brak miejsc zerowych
(7) brak ekstremum
(8) punkt szczególny: P = (O; l)
d) Wykres funkcji wykładniczej to krzywa wykładnicza — jej położenie zależy od wartości podstawy a (>0).
y = l
P = (O; 1)
dla a == 1
Uwaga 1: Dla a # 1 funkcja wykładnicza jest różnowartościowa.
Uwaga 2: '\Afykresy funkcji: y = o \ y = są do siebie symetryczne względem osi OY^a e(l;+oo)«*-j6(0;l)|
Uwaga 3: "Wykres funkcji wykładniczej y = a* ma asymptotę poziomą: y = O (oś OX — por. 11.1.1.)
lim a
U
dla a e (O; l) +oo dla a > 1
lim a
■
+ oo dla a e (O; l) dla a > 1
e) Własność funkcji wykładniczej: y = a* dla (a > O A a ^ l) wynikająca z różnowartościowości i stosowa-na do rozwiązywania równań wykładniczych:
(a*‘= a*1 J » (*,= jc2) (podstawę a można opuścić)
f) Własności funkcji wykładniczej y = a ;(a > O A a 1) wynikające z monotoniczności i stosowane do rozwiązywania nierówności wykładniczych.
dla 0 < a < 1 |
dla a > 1 | |||
a*' < a*1 |
a*' > a** |
a '< a 1 |
ax‘ > a'1 | |
Z |
Z |
Z |
Z | |
xt> xx |
x,<x2 |
xt<x2 |
xt>x2 | |
Dla a e (O, I) wartości funkcji: |
Dla a G (1, -t- 00 ] |
wartości funkcji: | ||
*f(* 2) = °Ml |
f(x.) = a*' |
f(x2) = a** | ||
są w odwrotnej zależności, jak argumenty x, i x2. |
są w takiej samej zależności, jak argumenty .v |
‘ -V j |
Uwaga: Zależności w powyższej tabeli odnoszą się również do nierówności słabych.