274 (37)

Ryc. 124. Zarysy ubytków klasy IV i V.

ku do nisz międzyzębowych. Ułatwia to również opracowanie brzegów ubytku i wypełnienia. Nisza międzyzębowa jest otwartą przestrzenią zawartą między punktem stycznym a krawędziami dwóch sąsiadujących ze sobą przestrzeni stycznych. Między dwoma zębami znajdują się dwie nisze: przedsionkowa i językowa oraz jedna przestrzeń międzyzębowa. Zakres poszerzenia zarysu w części stycznej będzie uzależniony od kształtu koron zębów, a tym samym od szerokości nisz.

Zgodnie z aktualnymi poglądami obowiązuje zmiana kolejności faz opracowania ubytków wg Blacka, tj. zarys ubytku wykonuje się dopiero po ustaleniu zasięgu zmiany próchnicowej.

III. Usunięcie zębiny próchnicowej

Zębinę próchnicową usuwa się narzędziami ręcznymi (ekskawator) lub(i) maszyno- 1 wymi (wiertłem różyczykowym za pomocą mikrosilnika). Niedozwolone jest stoso- ] wanie wiertarki turbinowej. Wiertło powinno mieć taki rozmiar, aby obracało się ] swobodnie w ubytku bez jednoczesnego cięcia kilku ścian. Skrawanie zębiny na- I leży przeprowadzać bez nacisku, z przerwami i odpowiednim chłodzeniem (wod- I nym lub wodno-powietrznym) w zależności od liczby obrotów. Chłodzenie wyłącz- I nie powietrzem jest niewskazane, ponieważ powoduje wysuszenie zębiny. Chłodzenie wodą jest konieczne, gdyż zapobiega termicznemu, jatrogennemu ] uszkodzeniu miazgi.

Temperatura krytyczna miazgi, powyżej której dochodzi w niej do nieodwracalnych zmian, wynosi 42°C. Praca turbiną bez chłodzenia wodnego podnosi temperaturę do 200°C i wysusza zębinę. Wzrost temperatury w ubytku zależy nie tylko od szybkości obrotów, ale także od rodzaju i rozmiaru wiertła. Wiertła diamentowe i z węglików spiekanych wytwarzają mniej ciepła niż wiertła stalowe. Poza tym należy pracować ostrym wiertłem; wiertło tępe nie tnie, lecz trze, wytwarzając znacznie więcej ciepła. W wyniku przegrzania zębiny dochodzi do uszkodzeń miazgi w postaci zaburzeń w krążeniu (przekrwienie, obrzęk, wysięki, zakrzepy i pękanie naczyń) i do przemieszczenia (wessanie) odontoblastów do światła kanalików powodującego utratę ich funkcji obronnej (tworzenia zębiny reakcyjnej i naprawczej).⁵