28 (531)

NERWY I NACZYNIA 23

Ryc. 45. Tętnica podobojczykowa (a. subclavia)

Ryc. 47. Tętnica szyjna wewnętrzna (a. carotis interna). Pomiar tętna

Tętno na tętnicy szyjnej można zmierzyć albo tak jak przedstawiono na rycinie obok: do przodu i do wewnątrz od głowy mostkowej mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego (1), albo też do tylu i na zewnątrz od tej samej struktury mięśniowej.

Należy zidentyfikować głowę obojczykową mięśnia mostkowo-oboj-czykowo-sutkowego (patrz ryc. 25), polecając badanemu wykonać ruch obrotowy głowy w stronę przeciwległą (w kierunku odwrotnym do poszukiwanego mięśnia). Następnie badający układa kilka palców na poziomie trzeciej części przyśrodkowej obojczyka, w poprzek głowy obojczykowo-potylicznej; pod palcami daje się wyczuć tętnienie tętnicy podobojczykowej.

Uwaga: Tętnica podobojczykowa przebiega bezpośrednio do tylu od mięśnia pochyłego przedniego (ryc. 29).

Ryc. 46. Splot ramienny (plexus brachialis)

Technika dostępu jest taka sama jak wyżej opisana (ryc. 45). Poprzez masę mięśniową głowy obojczykowo-potylicznej, dokładnie w miejscu wskazywanym przez palec badającego, można wyczuć walcowaty. lity sznur, który jest właśnie poszukiwaną strukturą. Aby ją napiąć i tym samym lepiej uwidocznić, badanemu poleca się wykonać ruch rotacyjny głowy w stronę przeciwległą oraz zgięcie boczne w stronę przeciwległą, ustawiając jednocześnie jego kończynę górną w obrocie zewnętrznym i wyproście.

Uwaga: Splot ramienny przebiega wraz z tętnicą podobojczykową między mięśniem pochyłym przednim (ryc. 29) a mięśniem pochyłym środkowym (ryc. 28).

Uwaga: Tętna na tętnicy szyjnej nie wolno badać jednocześnie po obu stronach, gdyż grozi to całkowitym przerwaniem krążenia mózgowego. Uciskanie tętnicy szyjnej wymaga dużej ostrożności, z uwagi na ryzyko oderwania się ewentualnych blaszek miażdżycowych i spowodowania przez nie zatoru mózgu. Badanie tętna na tętnicy szyjnej test niezwykle użyteczne w sytuacjach nagłych, ponieważ umożliwia wyczucie fali niskociśnieniowej (około 60 mm Hg). a więc takiej, która zapewnia graniczny przepływ krwi przez mózg, zapobiegający jego niedotlenieniu.