290

16. WYŁĄCZNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA 290

Sprawdzenie wartości wspó tezy unika biegunowego k_b jest konieczne jedynie dla wyłączników o V,_a > 123 kV, gdyż dla praktycznie wszystkich pozostałych przypadków zachodzi k_b * 1,5.

16.4. Wyznaczenie parametrów napięcia powrotnego

Przy wyznaczaniu napięć powrotnych, elementy układu elektroenergetycznego zastępuje się czwórnikami o parametrach określonych w tabl. 16,3. Uwzględnia się te elementy, których stan energetyczny ulega zmianie w wyniku procesu wyłączenia, a więc wszystkie elementy związane z torem prądowym, przez który przepływa prąd wylączalny (rezystancje, indukcyjności i pojemności), a także pojemności elementów, których stan napięciowy ulega zmianie w wyniku procesu wyłączania.

Wszystkie C2wórniki zastępujące elementy układu łączy się zgodnie z konfiguracją układu tworząc schematy dla składowej zgodnej i zerowej.

W przypadku zwarcia 3-fazowego uwzględnia się schemat dla składowej zgodnej, a w przypadku innych rodzajów zwarć buduje się schemat stanowiący odpowiednie połączenie schematów dla składowej zgodnej i przeciwnej (bliższe informacje znaleźć można m.in. w pracach [16.1], [16.4]).

Wszystkie parametry (L, C, R, G) występujące w schematach sprowadza się do jednego poziomu napięcia zgodnie z ogólną zależnością

Z' = zs^2	(16.29)
stąd
L' = L9^2, JV = R9^1	(16.30)
C’ = C —-, G' = G — a^1 s^3	(16.31)
przy czym 9 — przekładnia transformatora.

Schemat zastępczy złożony z odpowiednio połączonych czwórników sprowadza się do postaci schematu jednoczęstotliwościowego lub dwuczęstotliwościowego (tys. 16.6, tabl. 16.4).

Inne obwody dwuczęstolliwośdowe nie opisane w tabl. 16.3, sprowadza się do schematów typu RS (rys. 16.6). Dwuczęstolliwościowe fragmenty obwodu można wtedy zastępować jednoczęstotliwościowymi przyjmując indukcyjność równą sumarycznej indukcyjności podłużnej zastępowanego fragmentu i obliczając pojemność zastępczą z pulsacji określonej początkową stromością i amplitudą przebiegu dwuczęstotliwościowego, Obwody dwuczęstotliwościowe z tłumieniem sprowadza się do postaci obwodu RS z tłumieniem (rys. 16.6d).

Przekształcenie obwodu dwuczęstotliwościowego w jednoczęstotliwościowy (rys. 16.4) można oprzeć na zależnościach

L = L_x+Ł₂    (16.32)

C

____1_

(<Ji co_l + a₂ ro₂)² L

(16.33)

łub skorzystać z reguł Johansena upraszczania obwodów (rys. 16.5) nie wymagających obliczania charakterystycznych paramelrów obwodu (a_t, a₂, co,, o₂).

Równania przebiegów czasowych napięć powrotnych w obwodach zastępczych różnych typów podano w tabl. 16.5. Dla podstawowego, najczęściej występującego, obwodu jednoczęstotliwościowego wystarcza wyznaczenie pulsacji <a_a (oraz ewentualnie tłumienia <i)i wykorzystanie przebiegów pokazanych na rys. 16.8 dla wyznaczenia współczynnika szczytu i stromośct przebiegu.

Tablica 16.3. Schematy zastępcze elementów systemu elektroenergetycznego dla wyznaczenia parametrów napięć powrotnych wg [168]

Element	Schemat zastępczy, wzory	! dana dla składowej
	zgodnej	i zerowej
i	2	i 3

Generatory

Transformatory o układzie połączeń

Dławiki

V_Ey_c

Y_Ęd

Dy®

p

d

r~ir

i T' .

r    X'VI „

31400 S. a = 0.6-0.8

x“ - %; U. - kV; S, - MV-A

Cl = 0.406C,; Cg = £ -^S“- F

U,

e = 0,025-10-»-0,035-10-⁶ f/A dla tur-bogeneratorów

e = 0,05 — 0,10,    10"⁶ F/A dJa hydrogene-

ratdiów

ITT"

Cffi ~j

u U

L_x = a —« ? - H 31400 S_n

a = 0,7-0,9

«z -    &.-MYA; U„ - kV

Cg = e — - F U*

cd = {0,01—0.02)* 10“⁶ F/A -* dla uzwojenia dolnego napięcia

Ca = (0,004—0,01)* 10~^B F/A — dla uzwojenia górnego napięcia

; Mniejsze wartości odnoszą się do traasfor-^; mato rów o mniejszej mocy

"E

C₀ = Ci

Mniejsze wartości odnoszą się do generatorów o mniejszej mocy

Ł, i Co przyjąć wg danych wytwórcy

	1 _^T lii
1 , ^U8	! z„ = Zi
31,4 3/„	1
, - kV; - A	^! Co ~ Cj

Li. = 0,9 X₄

X_A - %; U,

Ci *= 100—200 pF dla dławików betonowych C_L ® 500 pF dla dławików olejowych I

1$