26

Dziewięćsił bezłodygowy

Carlina acaulis

Rodzina: złożone - Asteraceae

piętro alpejskie, na niżu - suche łąki, odsłonięte skarpy, zarówno na glebach piaszczystych, jak i gliniastych.

WYSTĘPOWANIE

W całym kraju; najliczniej w górach i na Wyżynie Małopolskiej, najmniej licznie - na rozległych nizinach środkowej Polski. Rozpowszechniony w całej południowej i środkowej Europie, od Hiszpanii i południowo-zachodniej Rosji na południu, po Polskę i Niemcy na północy.

ZAGROŻENIA Dziewięćsił po ususzeniu zachowuje swoje dekoracyjne właściwości; z tego względu często jest wykopywany; w wielu okolicach stał się rzadkością.

CIEKAWOSTKI Dziewięćsił to stara, góralska nazwa wywodząca się z przeświadczenia o posiadaniu przez tę roślinę dziewięciu czarodziejskich mocy sprawiających, że jej lecznicze i magiczne działanie jest silniejsze niż u jakiegokolwiek innego ziela. Korzeń od wielu stuleci stosowany jest w medycynie. Mięsiste dno kwiatowe nasycone mlecznym sokiem jadano czasem jako jarzynę.

OPIS

grubym, palowym korzeniu długości nawet 1 m i bar-_z iL' :kiej łodydze, na której osadzona jest rozetka kolcza-_ eboko pociętych, zimotrwałych liści. W okresie kwit-Łt środku rozetki rozwija się jeden okazały koszyczek

c* y. bardzo efektowny, mający w^Traz z otaczającymi go i_ “ krewy średnicę do 15 cm. Łuski te są lśniące, przc-mcsŁ a czasem różowe. Koszyczek otwiera się tylko

: :znr dni, a zamyka na noc lub wobec załamania pogo-f’’ : ~ jeszcze spadną pierwsze krople deszczu.

KWITNIENIE

Sierrze r. - wrzesień. Kwiaty zapylane są przez pszczoły, trzmie-

SIEDLISKO

C-.czezlciubny. rosnący w miejscach suchych : nas':-—i.n —, r.z enemie] n.— podłoź__—r' — •.. - • w — —

— - .-y - — ż_"'