2 (2516)

Odpowiedzi na pytania o treść, rodzaje i bogactwo doświadczeń uczniów sąpodstawowe dla praktyki szkolnej, wspomagającej ich rozwój, jeśli odwołamy się do koncepcji psychologicznych mówiących o doświadczeniach jako „materiale rozwoju” dzieci i młodzieży. Rozwiniemy teraz ten wątek, bo choć przewijał się on w dotychczasowych rozważaniach, trzeba zająć się nim oddzielnie, by chociaż zasygnalizować (ze względu na ograniczone wymiary tej książki) niektóre podstawowe kwestie. A to dlatego że, jak dowodzi np. Maria Tyszkowa: l)doświadczeniajako psychiczne reprezentacje zdarzeń, wynoszonych przez jednostkę z kontaktów z otoczeniem, oraz zdarzeń w jej życiu stanowią tzw. „materiał rozwoju”; 2) rozwój jest zaś procesem konstruowania się jej struktur psychicznych w wyniku gromadzenia iodkładania się oraz strukturowania doświadczeń wynoszonych z własnej aktywności¹.

Przyjmując zaś perspektywę dynamicznego interakcjonizmu, możemy powiedzieć za Anną Brzezińską, że „rozwój jest efektem wymiany między jednostką i jej otoczeniem (szczególnie wymiary między nią a innymi ludźmi), a jego efekty nie zależą tylko od tego, jakim potencjałem dysponuje jednostka, ale także od tego, jakimi zasobami dysponuje

_

j| ¹ Patrz np. następujące prace M. Tyszkowej: Rozwój psychiczny jednostki jako I proces strukturacji i restrukturacji doświadczenia [w:] Rozwój psychiczny człowieka | w ciągu życia. Zagadnienia teoretyczne i metodologiczne, red. M. Tyszkowa, Warszawa |    1988; Zdolności, osobowość i działalność uczniów, Warszawa 1990; Rodzina a rozwój

j| jednostki, Poznań 1990; Ekologiczne uwarunkowania rozwoju psychicznego jednost-| ki..., „Kwartalnik Polskiej Psychologii Rozwojowej” 1993, nr 1.

&

131