2 (654)

hi

ho

bi

h

h

Ah    h„ - tj

\h    h_(l hi

ho h₀

So	So	. $i	.	Sn-l
Sn	~ Si	s,	S3 ■"	Sn
Cl << II		• • An	= x^n ^hśr	(1.32)

bo — szerokość pasma przed walcowaniem (przepustem),

I# — długość pasma przed walcowaniem (przepustem),

hi - wysokość (grubość) pasma po walcowaniu (przepuście),

hi — szerokość pasma po walcowaniu (przepuście),

li — długość pasma po walcowaniu,

So — powierzchnia przekroju pasma przed walcowaniem (S„ - h₉ b₀).

S_: ■ powierzchnia przekroju pasma po walcowaniu (S:, = hj bi).

\V dalszych rozważaniach przyjmować się będzie, że objętość metalu w czasie walcowania nic ulega zmianie, czyli

Jest to tzw. „równanie stałej objętości”.

Założenie powyższe znajduje całkowite potwierdzenie w praktyce. Wyjątek stanowi jedynie wstępna przeróbka plastyczna wlewka, gdyż wtedy następuje zwiększenie ciężaru właściwego metalu (przykładowo):

—    dla stali uspokojonej z około 7,24-7,4 na

7.85    kG/dcm³,

—    dla stali nieuspokojonej z około 6,84-7,0 na

7.85    kG/dcm³.

Natomiast przeróbce plastycznej na zimno towarzyszy minimalne zmniejszenie ciężaru właściwego sta i i przerabianej plastycznie.

Wyrażając objętość odkształcanego ciała przed odkształceniem i po odkształceniu za pomocą jego podstawowych wymiarów otrzymuje się:

Vq ⁼ ho ł>₀ Id V, = h, by h

Wykorzystując równanie stałej objętości można zapisać

ho bo ło ~ hj bj lj czyli

- ,    (1.27)

M>₍!₀

Zmiany odpowiednich liniowych wymiarów będzie się określać wielkością współczynnika odkształcenia. Wprowadza się więc oznaczenia: - y ■< 1 — współczynnik gniotu (1.28)

-0^1 — współczynnik poszerzenia

(1.29)

^T a > 1 — współczynnik wydłużenia

(1.30)

Wykorzystując (1.28), (1.29) i 1.30) otrzymuje się z (1.27):

Y(U=1    (1.31)

Wprowadza się także następujące oznaczenia: AS So S, — ubytek bezwzględny przekroju,

AS &o~Si    .

-    — ubytek względny

przekroju,

gniot bezwzględny, — gniot względny.

Przy walcowaniu przekrojów nicprostokątnych (różnego rodzaju prętów, kształtowników, szyn itp.) wprowadzono dodatkowe pojęcie wysokości średniej.

Wysokość tę wyraża się wzorem

gdzie b oznacza największą szerokość pasma.

Często (dla owalu, kwadratu ustawionego na przekątną itp.) stosuje się wzór

,    , / Sh

*    | b

gdzie h oznacza maksymalny wymiar (wysokość) pasma, mierzony prostopadle do wymiaru b.

• W procesie walcowania można wyrazić współczynnik wydłużenia w dowolnym przepuście w zależności od różnych wielkości

So	hoir b0	li
Si	hi&r bj	lo	Vo

gdzie

u₀ — prędkość wejściowa metalu,

v„ — prędkość wyjściowa metalu.

Przepustem nazywa się jednorazowe przejście metalu między współpracującymi z sobą walcami.

Dla określenia stopnia odkształcenia w całym cyklu walcowania (za pomocą współczynników wydłużenia w kolejnych przepustach) wprowadzono pojęcie współczynnika całkowitego wydłużenia

gdzie

lir — średni współczynnik wydłużenia, n — Hczha przepustów.

Miernikiem intensywności procesu jest wiel

39