306 (6)

14.4. Jak klasyfikuje się stale wg zastosowania?

ms°7'. _fe v?trąceniach niemeti y^^pują w stanie wolnyn

Według zastosowania stale można podzielić na trzy grupy: konstrukcyjne, narzędziowe oraz o szczególnych własnościach.

Stale konstrukcyjne są stosowane do wyrobu części maszyn i konstrukcji. W tej grupie znajdują się stale do nawęglania, azotowania, ulepszania, łożyskowe i sprężynowe oraz stale dla budownictwa. Są to, z wyjątkiem łożyskowych, stale o małych lub średnich zawartościach węgla i niskostopowe, w których ogólna ilość pierwiastków stopowych nie przekracza na ogół kilku procent.

Stale narzędziowe, które powinny się cechować możliwie dużą twardością, znacznie większą od obrabianego materiału, a także, w przypadku narzędzi nagrzewanych w czasie pracy, dużą odpornością na odpuszczanie. Zawierają na ogół większe ilości węgla i pierwiastków stopowych. Ostateczne własności nadaje się im przez hartowanie i odpuszczanie. W grupie tej można wyodrębnić stale narzędziowe do pracy na zimno i gorąco oraz stale szybkotnące.

Stale i stopy o szczególnych własnościach (specjalne). Do tej grupy zalicza się stopy żelaza o najbardziej zróżnicowanych zastosowaniach, a tym samym własnościach, a więc: nierdzewne, żaro- i kwasoodpome, zaworowe, odporne na ścieranie, mające określone własności elektryczne, magnetyczne, współczynniki rozszerzalności cieplnej itp.

wpływu pierwiastków sto

stopowych na własności za jakiej fazie dany pierwiaste ^jdują się w roztworach stałycl ^ na własności mechaniczne t) Wytycznych przemiany austen przemianę martenzytyczną i

^pierwiastków stopowych do i sposób, gdyż z jednej strony fgokgo v te pierwiastki, a z drag ^elonych faz, ich kształtu i dy r;; mechaniczne może być różny. N gĘt oa metal, chociaż zmniejszaj ikp&ość stali (np. wydzielenia ijśi Traząc związki z domieszka Witali, dlatego są powszechnie użyi stali.

14.5.

14.6.

14.7.

Jak klasyfikuje się stale stopowe wg struktury?

Stal można klasyfikować wg struktury w stanie równowagi lub po przyspieszonym chłodzeniu. W stanie równowagi stale można podzielić na następujące grupy: podeutektoidalne, eutektoidalne (perlityczne), nadeutektoidalne, ledeburytyczne.

Po przyspieszonym chłodzeniu (na powietrzu) stale stopowe mogą mieć strukturę: perlityczną, bainityczną, martenzytyczną, austenityczną lub ferrytyczną.

Jak klasyfikujemy stale wg rodzaju pierwiastków stopowych? Według rodzaju pierwiastków zawartych w stalach dzielimy je na: cłiromowe, chromowo-niklowe, chromowo-molibdenowe, krzemowe, chromowo-niklowo-molibdenowe, manganowe, chromowo--manganowo-krzemowe itp.

W jakich fazach mogą być rozmieszczone pierwiastki stopowe?

pierwiastków stopowych na

Sq!

■śtym, które tworzą z żelazem ro tyiieiklasyfikacją Wevera na d zakres austenitu,

Zakres austenitu.

^!-^j grupy należą pierwiastki, i obniżają Aj. Pierwiastki te i otwartym polem aus ^ Nm austenitu (rys. 14.1a, b. ^Ńtu tworzą: nikiel, kobalt, r _: .j^nitotwórczymi. Do pierv

ipn polem austenitu nale

Pierwiastki stopowe mogą być rozmieszczone w następujących fazach: rozpuszczać się w ferrycie lub austenicie, tworzyć węgliki,

^^Pierwiastki, któ

tói?°^Rązżela^

^ltulub zwężonym n-’

306