v>
HO/AY/JAł
W literaturze przcdtttUHil popu lump font łączenie pojęciu kierowaniu zbtp aloaunklem I koniakiem kierowniku / zespołem ludzkim lub jego i stifttkartu Kierownikiem nazywa się zwierzchniku (Innego /tupotu ludzkiej) it,h kierujący Ink im zespołem. będącym organizacją formalną\l-i'kxykot}
/(HM, s IMNJ K icrownikiem Jest więc onobn usytuowana w orgj. #»»/•/»« /i formtihwj, mulą* u podległy noble personel. Innymi słowy, jest fooMifa ki.ua niojti* nn czele danej jednostki organizacyjnej, powoduje osiągnięcia przy-pomnych 1*1 idów pi/y pomocy podległych pracowników. Może lo być równit> ptnurwmk stojący na czele powołanego w organizacji formalnej zespołu do określi* pych zadań (kierownik zespołu, programu, projektu itd.) [Ustwun lłwv* 15-16]. l\>dohnie w kratach anglojęzycznych rozumie się termin manuger. Menedżer jest i» ,»m»ha odpowicd&luitui za kształtowanie i koordynowanie pracy innych. Morw* d/etami SĄ zatem wszyscy pracownicy przedsiębiorstwu, którzy objęli funkcję ptzdołonyeh piK/ynąjąc od mistrza, a kończąc nu prezesie zarządu (Ciom/ak, PtettoĄ*Pyszczek I99H, s. J3-35J.
W rMUii* o organizacji i zarządzaniu ró/nc szkoły w nieco odmienny sposób i" /• iltiaw ii im foifl | wymagania wobec kierownika. W dorobku szkoły klasycznej i k *poiiw/c się czynności bądt funkcje wykonywane przez kierowniku, tj. np. pla* nowanie, organizowanie, motywowanie i kontrolowunic. Przedstawiciele szkoły *•* lalogic/nej pwtrzegąfą kierownika przede wszystkim jako przywódcę posiali*^ ego określone cechy osobowościowe oraz pełniącego głównie Aifikcję mo* ływowa&ia. W podejściu systemowym kierownik lo przede wszystkim decydent,
# jąffo praca lo proces podejmowania decyzji.
Wpływ kadry kierowniczej na sferę motywacyjną w przedsiębiorstwie ma dwojaki charakter'.
• bez paś rad u i lurcjawiający się w podejmowaniu określonych decyzji; cho-im ,-i >v\ i\u •> decyzje MM kierownictwa odpornie cło celów przed•
uębiofstwa jako całości om/ prowadzonej polityki personalnej*; a pośredni łączący się / o*ofa| kierowniku, u zatem wynikający z jego oso-predyspozycji (umiejętności) w zakresie rozumieniu ludzi i wpływania im fch dachowania w procesach pracy.
Decyzje naczelnej kadry kierowniczej mają bez/nrśredni wpływ na przebieg pffg sgy moiywowania i tego względu, te dotyczą zarówno celów i sposobów ich asśągpołth as i metod i narzędzi oddziaływaniu pomocnych w realizacji zadań, SaziępaiwM łych decyzji dotyczą uie tylko personelu, ale również przedstawicieli kadry kterowmczej średniego i najniższego szczebla. Kreują one bowiem określone podejdą* 1 kierunki tozwiązywama problemów motywacyjnych w przed* ię-
bi«f»twlf, CzMcm wizje naczelnego kierownictwa mogą stać się utopią za sprawą określonych postaw i zachowań przedstawicieli kadry kierowniczej niższych szczebli (Zaleśna 2000, s. 18-20],
Najczęściej umiejętności kierownicze dzieli się na: techniczne, konceptualne i społeczne (interpersonalne) (Stoncr, Wankel 1996, s. 35237). Zakres poszczególnych umiejętności w przekroju azczebli zarządzania zaprezentowano na rym. 2.3.
Kierownicy według szczebli zarządzania |
Rodzaj umiejętności | |
Kierownictwo naczelne |
umiejętności |
-■ umiejętności |
Kierownictwo średniego szczebla |
konceptualne umiejętności >v. |
społeczne |
Kierownictwo niższego szczebla |
techniczne (specjalistyczne) N. |
i |
Rys. 2.3. Umiejętności kierownicze według szczebli zarządzania Ąródło: (Listwan 1995, s. 22].
Umiejętności techniczne wiążą się przede wszystkim ze zdolnością wykorzystywania specjalistycznej wiedzy, metod albo technik w wykonywaniu pracy. Ten rodzaj kompetencji jest szczególnie ważny w odniesieniu do kierowników niższego szczebla. Z kolei umiejętności konceptualne są najważniejsze w przypadku kierownictwa naczelnego. Chodzi tu bowiem o zdolność do myślenia abstrakcyjnego i wykorzystywaniu go w specyficznych sytuacjach, przy jednoczesnym widzeniu przedsiębiorstwa jako całości, a także o zdolność oceniania szans i ich wykorzystywania (zob. szerzej [Gruszczyńska-Malec 2001 a, s. 28-30]).
Na wszystkich szczeblach zarządzania przedsiębiorstwem ważne są umiejętności społeczne, pojmowane ogólnie jako zdolność kreowania dobrych stosunków z pracownikami oraz oddziaływania na ich postawy i zachowania3. Wiąże się to bezpośrednio 2 umiejętnością motywowania podległych pracowników.
Wśród nąjistotniejszych czynników wpływających na motywację pracowniczą, a związanych z osobą kierownika, wymienić należy [Pietroń-Pyszczek 2006b, s. 187-189]:
j Sicrwj ii* t«4i loinat rob. m.in. M/N/ę/f/naid . 2001. 8. 30-32).
Samrzaj aa MMI liOiiiiiswHW pułUykl parumalitąj w ptwtlaiębiunrtwia rob. m.u. łUobfsyiUki UsdłMśsalei 2000, | łSdśj
styl kierowania,
| sposób komunikacji przełożony — podwładny,