38 39 (30)

38 * Andromeda

dłach wazowych z V w. p.n.e., np. na attyckiej amforze Andromacha z matym Astyanaksem (British Museum, Londyn) czy Pożegnanie Hektora zAndromachą na kraterze (naczynie do mieszania wina z wodą) z Chalkidy. Patrz także Peleus.

Andromeda, córka króla Etiopów —> Kefeusa i Kasjopei. Żona —»Perseusza. Jej matka chwaliła się, że A. jest najpiękniejsza spośród wszystkich —»nereid. Boginki poskarżyły się -»Posejdonowi, bóg zesłał na Etiopię pustoszącego kraj potwora morskiego -»Ketosa. Nereidy zażądały, by złożyć mu ofiarę z A. Przykuto ją do skały nad brzegiem morza, ale gdy potwór zbliżał się do niej, zjawił się Perseusz wracający właśnie z wyspy -»gorgon, gdzie zabił -» Meduzę. Podjął się uratowania A., pod warunkiem że ją później poślubi. Do nóg przywiązał skrzydlate sandały, by łatwiej mu było latać, wziął również czaro-

dziejski miecz zapewniający zwycięstwo w walce. Perse-usz obronił A. i poślubił ją, ale w czasie weselnej uczty pojawił się jej dawny narzeczony ->Fineus, brat Kefeusa. Rzucił się z włócznią na Perseusza i gdyby nie to, że Per-seusz posłużył się głową Meduzy, na której widok każdy kamieniał, walka mogłaby się skończyć niepowodzeniem. Po tym zdarzeniu A. i Perseusz przenieśli się na wyspę Serifos, następnie do -»Argos, gdzie Perseusz został królem. A. urodziła pięciu synów oraz córkę -»Gorgófonę (‘gorgonobójczą’), nazwaną tak na cześć pokonanej przez ojca gorgony Meduzy. Po śmierci A. Atena umieściła ją razem z Perseuszem pośród gwiazd, gdzie świecą w towarzystwie Kefeusa, Kasjopei oraz potwora Ketosa. • Losy A. opisywało wielu twórców, np. Eurypides napisał tragedię Andromeda (412 p.n.e.), która, niestety, przetrwała we fragmentach. W czasach nowożytnych Andromedę i Per-seusza (1640) stworzył R Calderon de la Barca. Przedstawiano A. na obrazach, malowidłach wazowych i reliefach. Nikiasz namalował Perseusza i Andromedę (IV w. p.n.e.), z czasów nowożytnych znane są obrazy P.R Rubensa