39 (368)

krwi do serca z żył płucnych. Dochodzi do zastoju i przekrwienia biernego w płucach. Dla pokonania ciśnienia wstecznego prawa komora ulega również rozszerzeniu i przerostowi. Wadę kompensują:

•    rozszerzenie i przerost lewego przedsionka,

•    rozszerzenie i przerost lewej komory,

•    rozszerzenie i przerost prawej komory.

Jeżeli prawa komora nie jest w stanie wyrównać wady, dochodzi do względnej niedomykalności zastawki trójdzielnej.

W czystej stenozie mitralnej zmiany są podobne, z tą różnicą, że lewa komora nie ulega przerostowi.

Podczas gdy wady zastawek półksiężycowatych upośledzaj ąukrwienie tętnicze, wady zastawki dwudzielnej wpływają niekorzystnie na układ żylny. Objawy są zatem związane z przekrwieniem żylnym:

1.    sinica - szczególnie twarzy,

2.    duszność, kaszel i krwioplucie,

3.    obrzęki - szczególnie na kończynach, może również wystąpić wodobrzusze,

4.    kołatanie serca,

5.    objawy brzuszne,

6.    zatory w mózgu, tętnicach wieńcowych itp.,

7.    tętno może być niemiarowe.

1.2.3. NIEDOMYKALNOŚĆ ZASTAWKI TRÓJDZIELNEJ

Niedomykalność zastawki trójdzielnej nie daje się wyrównać na dłuższą metę, gdyż prawy przedsionek nie jest zdolny do większego przerostu. Z chwilą gdy dojdzie do dekompensacji, wzrasta ciśnienie w całym układzie krążenia. Niedomykalność zastawki trójdzielnej częściej jest następstwem wady lewej połowy serca niż choroby samej zastawki.

Objawy są związane ze wzrostem ciśnienia w krążeniu żylnym i są podobne do tych, jakie występują w późnym stadium wady mitralnej, mianowicie:

1.    bardzo duża sinica,

2.    duszność,

3.    obrzęki z wodobrzuszem,

4.    poważne przekrwienie narządów jamy brzusznej.

Stosowane zabiegi w leczeniu chorób zastawek

W leczeniu każdego przypadku organicznej choroby serca należy pamiętać, że najważniejszym zadaniem jest wyrównanie (skompensowanie) wady. Niezależnie od tego z jakiego punktu widzenia rozważamy przypadek: lekarskiego, pielęgniarskiego czy fizjoterapeutycznego, należy zawsze pamiętać o trzech głównych zasadach postępowania.

1.    Serce należy maksymalnie odciążyć i zagwarantować możliwie największy spokój. Jest to szczególnie ważne we wczesnym okresie, kiedy wydolność zaczyna się załamywać. Chory musi pozostawać w łóżku w zupełnym spoczynku. Łóżko można unieść w nogach, aby ułatwić powrót krwi żylnej do serca. Dieta powinna być lekkostrawna. Podaje się odpowiednie leki, a w razie potrzeby stosuje się zabieg chirurgiczny.

2.    Należy zwiększyć dopływ tlenu do narządów i tkanek. W

większości przypadków chorzy majątrudności z oddychaniem i nie mogą pobierać dostatecznej ilości tlenu ani wydalać odpowiedniej ilości dwutlenku węgla. Dopóki stan taki się utrzymuje, procesy przemiany są upośledzone i wszystkie tkanki - z mięśniem sercowym włącznie - pracują słabiej. Dlatego może zaistnieć potrzeba podawania tlenu przez maskę lub pod namiotem tlenowym.

I

81