3 (1101)

MAKRO- | MIKROEKONOMIA

Preferencje polityczr

PIS - partia socjalistyczna PO - była liberalna SLD ■ lobbistyczna

na,

Rola państwa sprowadza się do zapewnienia odpowiedniego zaJcresu usług publicznych, tj. ochrony zewnętrznej i bezpieczeństwa wewnętrznego, wymiaru sprawiedliwości, płatności transferowych. Płatności transferowe są wypłatami na rzecz pewnych osób, od których w zamian nie wymaga się żadnych świadczeń.

Finansowanie usług publicznych pochodzi z podatków i ewentualnie zwiększenia długu publicznego. Państwo może więc wpływać na to, dla kogo produkuje gospodarka (przez np. progresywny system podatku dochodowego i transfery) oraz jak Wytwarzać (określając przepisy BHP, ochrony środowiska, itp.).

m

m

m

Głównymi podmiotami gospodarki są:

-    państwo (grupa instytucji, która podejmuje decyzje) i przedsiębiorstwa (samodzielne i samofinansujące)

-    gospodarstwa domowe (jeden „minister finansów” w domu)

m

m

PAŃSTWO.

PRZEDSIĘBIORSTWA

[GOSPODARSTWO DOMOWE

skala mikroekonomiczna

^w ekonomii występują dwa rodzaje sądów. Stąd wyróżniamy:

^ Ekonomię pozytywną — obiektywne, naukowe objaśnienie zasad funkcjonowania gospodarki; jej celami jest wyjaśnienie, jak społeczeństwo podejmuje decyzje dotyczące gospodarowania, dlaczego gospodarka działa w określony sposób oraz tworzenie podstaw do przewidywania reakcji gospodarki na zmianę warunków działania.

> Ekonomię normatywną - dostarcza zaleceń i rekomendacji opartych na subiektywnych sądach wartościujących; nie jest ona oparta na poszukiwaniu prawdy obiektywnej; nie można dowieść słuszności lub nieprawidłowości wnioskowania; zależy od preferencji i priorytetów.

Ze względu na zakres możemy wyróżnić mikroekonomię i makroekonomię. Analiza mikroekonomiczna bada indywidualne decyzje dotyczące pojedynczych towarów, wybrane aspekty życia gospodarczego z pominięciem ich powiązań z resztą gospodarki Dotyczy decyzji podejmowanych przez przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe.

Makroekonomia bada związki zachodzące w gospodarce jako całości, stosuje analizę uproszczoną. Przykładowymi pojęciami z zakresu makroekonomii są:

*    PKB (Produkt Krajowy Brutto) - wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych w gospodarce w danym okresie

*    inflacja - miernik wzrostu przeciętnego poziomu cen

*    stopa bezrobocia - procentowy udział bezrobotnych w ogólnej liczbie siły roboczej

Makroekonomia bada, jak współzależności występujące w gospodarce prowadzą do powyższych zjawisk i czy polityka państwa jest w stanieje zmienić.