3 (2185)

Szczegółowy opis oznaczenia spójności i kąta tarcia wewnętrznego w aparatach bezpośredniego ścinania znajduje się w instrukcji ITB-225.

8.3.2. Określanie wytrzymałości na w aparatach obrotowych

emanie

V.

t aai

Rys.8.21. Przebieg zjawiska pełzania o charakterze sprężysto-plastycznym przy obciążeniu i odciążeniu próbki gruntu: t - cAs, T - naprężenia styczne, y - odkształcenia postaciowe

W ostatnich latach duże zastosowanie do badań wytrzymałości n: spinanie w szczególności gruntów słabych znalazły aparaty obrotowe. Najczęścię sada się w nich cechy Teologiczne gruntów - pełzanie gruntów, tj. zmianę odlęs ałceń pod wpływem naprężeń ścinających (rys.8.21).

Przy obciążeniu, a następnie odciążeniu próbki gruntu wyróżnia się następujące stadia pełzania:

—    odkształcenie natychmiastowe przy obciążeniu OA,

—    odkształcenie opóźnione (pełzanie) przy obciążeniu AB,

—    odkształcenie natychmiastowe przy odciążeniu BC, odkształcenie opóźnione (pełzanie) przy odciążeniu CD,

—    odkształcenie ostateczne DE.

Odkształcenie/gruntu składa się więc z odkształceń natychmiastowych oraz opóźnionych. Pizy badaniu zjawisk pełzania gruntów odkształcenia te analizuje się oddzielnie mimo ich wzajemnego powiązania.

W aparatach obrotowych bada się próbki gruntu w kształcie wydrążonego walca (pierścienia) i poddaje się skręcaniu (rys.8.22).

w aparatach trój osiowego ściskania

Aparaty trójosiowego ściskania są obecnie najczęściej stosowane do badania wytrzymałości gruntu na ścinanie. Szczególnie szerokie zastosowanie znajdują aparaty z możliwością pomiaru ciśnienia porowego i regulacją prędkości odkształceń pionowych próbki.

Aparaty te umożliwiają wykonanie, w zależności od potrzeb, różnych rodzajów badań, które można następująco podzielić na podstawie zmian poszczególnych parametrów:

I. Przygotowanie próbki

1.    Badania z konsolidacją (C-consolidated).

1.1.    Izotropową (Cl — test).

1.2.    Anizotropową (CA — test).

2.    Badania bez konsolidacji (U-unconsolidated).

II. Warunki odpływu

1.    Badania bez odpływu (li-undrained test).

2.    Badania z odpływem (O-drained test).

III. Zmiana naprężeń głównych a₁ i a₃

1. Badania przy ściskaniu osiowym próbki (compresion test).

1.1.    Przy rosnącym cr₁ i stałym a₂ = <x₃.

1.2.    Przy stałym o_i i malejącym a₂ = <x₃.

1.3.    Przy stałym średnim naprężeniu głównym -^-((Tj + a₂ + <r₃) = = const rosnącym o_l i malejącym a₂ = <t₃.