3 (2868)

Rozumienie tekstu

Rodzaje rymów

^ Rym krzyżowy (przeplatany) — odpowiedniki brzmieniowe znajdują się w zakończeniach wersów naprzemianległych: a b a b.

H- Rym parzysty (styczny) — wiążący z sobą kolejne wersy układu: a a b b. Rym okalający (obejmujący) — odpowiedniki znajdują się w zakończeniach wersów przegrodzonych innymi rymującymi się wersami: a b b a.

Streszczenie

Podanie w skrócie formuły utworu albo zasadniczych myśli w dziele naukowym. Najważniejszymi cechami streszczenia są zwięzłość i rzetelność.

Narrator

Wprowadzona przez autora osoba opowiadająca w utworze epickim, nieidentyczna z twórcą dzieła. Narrator może być jednym z bohaterów utworu.

Język i styl

Rodzaje zdań (cel wypowiedzi)

•    Zdania oznajmujące — za ich pomocą powiadamiamy kogoś o czymś. Najczęściej kończą się kropką.

•    Zdania pytające — pytamy o kogoś lub o coś. Kończą się znakiem zapytania.

•    Zdania rozkazujące — wyrażają polecenie, prośbę, rozkaz. Kończą się kropką lub wykrzyknikiem.

•    Zdania wykrzyknikowe^— kończą się wykrzyknikiem.

fOkolicznik

Jest określeniem czasownika i w zależności od znaczenia może być okolicznikiem: • czasu (śpi wieczorem): • celu (idzie po zupę): • sposobu (chodzi ładnie):

• przyczyny (pękł ze śmiechu): • miejsca (mieszka w jaskini).

Rodzaje zdań (budowa)

•    Zdania pojedyncze — zawierają jedno orzeczenie.

•    Zdania złożone — zawierają więcej niż jedno orzeczenie.

Jpg- podrzędnie —jedno ze zdań składowych jest nadrzędne, drugie — podrzędne. Zdanie podrzędne zastępujące przydawkę w zdaniu nadrzędnym nazywamy przydawkowym.

— współrzędnie — składają się ze zdań składowych równorzędnych. Dzielimy je na: łączne (spójniki: i, a, oraz, ani); rozłączne (spójniki: albo, lub, bądź, czy); wynikowe (spójniki: więc, dlatego, toteż): przeciwstawne (spójniki: ale) lecz, jednak).

Orzeczenie czasownikowe i imienne

•    Orzeczenie czasownikowe — wyrażone jest czasownikiem w formie osobowej lub nieosobowej zakończonej na —no, —to.

•    Orzeczenie imienne — składa się z dwóch części:

B- łącznika, który najczęściej jest osobową formą czasownika: być, stać się, zostać; —> orzecznika, który jest wyrażony rzeczownikiem, przymiotnikiem, liczebnikiem lub inną częścią mowy.