406 407 (4)

8. SPECJALNE TYPY WZMACNIACZY

8.1. WZMACNIACZE PRĄDU STAŁEGO

8.1.1. Zastosowanie i własności podstawowe

0    f

Rys. 8-1 Charakterystyki wzmacniacza prądu stałego

a — częstotliwościowa: b — amplitudowa (linio kreskowana) charakterystyka amplitudowa wzmacniacza zmieniającego polaryzację sygnału

Wzmacniaczami prądu stałego lub wzmacniaczami prądów i napięć ulegających powolnym zmianom nazywane są wzmacniacze, których współczynnik wzmocnienia przy maleniu częstotliwości do zera zachowuje swą wartość dla średnich częstotliwości (rys. 8-la). Takie wzmacniacze mogą wzmacniać sygnały elektryczne zmieniające się bardzo powoli. Ich najniższa częstotliwość robocza jj — 0, najwyższa częstotliwość, podobnie jak w innych wzmacniaczach zależy od jego przeznaczenia.

Ponieważ wzmacniacz prądu stałego wzmacnia zarówno zmienną jak i stałą składową sygnału, to przy braku sygnału na wejściu na jego wyjściu nie powinna istnieć ani stała, ani zmienna składowa napięcia. Przy zmianie polaryzacji stałej składowej sygnału na wejściu, stała składowa na wyjściu również powinna zmienić swą polaryzację. Idealna charakterystyka amplitudowa takiego wzmacniacza jest przedstawiona na rys. 8-lb.

Wzmacniacze prądu stałego znajdują zastosowanie w różnych urządzeniach radioelektronicznych, woltomierzach lampowych, oscyloskopach, układach automatycznej regulacji odbiorników, stabilizatorach prądu i napięcia, przyrządach elektronicznych służących do pomiaru wielkości nieelektrycznych, systemach sterujących i nadążnych oraz w wielu innych przypadkach. .

Ze względu na zasadę działania oraz układ wzmacniacze prądu stałego dzielą się na dwa podstawowe typy: wzmacniacze o bezpośrednim wzmocnieniu oraz wzmacniacze z przemianą.

8.1.2. Wzmacniacze prądu słełego o bezpośrednim wzmocnieniu

Ponieważ wzmacniacz prądu slalego powinien wzmacniać również stalą składową sygnału, w jego układzie nie należy stosować elementów, których oporność zależy od częstotliwości, tzn. kondensatorów, dławików, transformatorów; tutaj nadają się tylko układy sprzężenia galwanicznego, które składają się tyłka z elementów o oporności niezależnej od częstotliwości

Rys. 8-2. Wzmacniacz tranzystorowy prądu stałego o sprzężeniu bezpośrednim

We wzmacniaczach tranzystorowych prądu stałego o bezpośrednim wzmocnieniu stosowane są najprostsze układy sprzężenia bezpośredniego, gdyż w nich kompensacja stałej składowej napięcia wyjściowego (patrz str. 62) poprzedniego tranzystora wykonuje się bardzo prosto. W tym celu napięcie na R_E następnego tranzystora bierze się większe o różnicę napięć kolektor--emiter poprzedzającego tranzystora i baza-emiter następnego (rys. 8-2):

U_fJ = t7_tl + (U_Ci-U_B;)    (8.1)

Przy tym bez względu na głębokość lokalnego ujemnego sprzężenia zwrotnego we wszystkich stopniach, w każdym z nich można uzyskać znaczne wzmocnienie zarówno prądu jak i napięcia. Stabilizację punktu spoczynkowego wszystkich stopni uzyskuje się tutaj w zasadzie za pomocą sprzężenia zwrotnego, obejmującego cały wzmacniacz (dzielnik    -    “    +

polaryzacji i sprzężenia _{Rys 8}__{3 Układ wzmacri}i_{aeza prącJu sta}. zwrotnego KdiKdi)- Uziel-    _z dzielnikiem napięcia w obwodzie

nik ł?,/^fz kompensuje stałą    zasilania

407