43 (258)

organizatorem sił zbrojnych obwodów Samborskiego i sanockiego. W marcu 1364 roku ogłosił stan oblężenia wzywając obywateli do posłuszeństwa władzy powstańczej. Po upadku powstania styczniowego emigrował do Turcji, Szwajcarii i Francji. Ukończył studia inżynierskie w Paryżu. Po ukończeniu studiów powrócił do Tux*cji gdzie pracując zawodowo prowadził działalność polityczną. W 1866 r. powrócił do Galicji. Przez 21 lat pełni! służbę inżynierską w Buczaczu. Przeszedłszy na emeryturę osiadł we Lwowie. Zmarł 26.VII.1912 r.⁴⁷ KOPERNICKI Franciszek

Urodził się l.IV1824 we wsi Czyżówka na Ukrainie. Po ukończeniu gimnazjum wstąpił do służby wojskowej. Brał udział w wojnie krymskiej. W czerwcu 1862 roku awansował do stopnia majora. W tymże samym roku wystosował prośbę do cara o zwolnienie z wojska motywując krok ten złym stanem zdrowia. Otrzymał dymisję 24.T.1863. W kwietniu tegoż roku oddał się do dyspozycji Wydziału Wojny Rządu Narodowego. Został skierowany jako oficer do specjalnych poruczeń do sztabu E. Taczanowskiego. Mianowany został naczelnikiem wojennym powiatów: sieradzkiego, piotrkowskiego i wieluńskiego. Bral udział w przegranej bitwie pod Kruszyną — Nieznanicami (29.VIII.1863 r.). Po wyjeździe E. Taczanowskiego z kraju objął po nim stanowisko naczelnika wojennego woj. kaliskiego. Włożył wiele wysiłku dla odnowienia kaliskiej siły zbrojnej i dla reorganizacji oddziałów powstańczych na zasadzie terytorialnej. Udało mu się zorganizować ponad 2000 ludzi i stworzyć warunki do przetrwania ruchu zbrojnego do wiosny 1864 r. Pod koniec 1863 za zgodą Rządu Narodowego udał się w Poznańskie następnie do Krakowa. W Poznańskiem popadł w konflikt z komisarzem pełnomocnym zaboru pruskiego J. Łukaszewskim. Dnia 4.IV.1864 Kopernicki poddał się do dymisji. Wyjechał do Lipska następnie do Szwajcarii i Mołdawii. W 1869 powrócił do Galicji. Ostatnie lata spędził w Stanisławowie pracując jako dyrektor Kasy Oszczędności. Pozostawił w rękopisie wspomnienia z okresu walk w powstaniu pt. „Pamiętnik z powstania styczniowego. Notatki z powstania w województwie kaliskim 1863 i 1864” opublikowane w 1959 roku. Zmarł w Stanisławowie w 1892 r.⁴⁸ LUTTICH Aleksander

Urodził siię 25.1.1842 roku w Warszawie w rodzinie nauczycielskiej. Po ukończeniu gimnazjum w Łęczycy i Piotrkowie ukończył także prawniczą szkołę przygotowawczą przy gubernatorstwie warszawskim. Związał się z obozem „czerwonych”. Zagrożony aresztowańiem zbiegł w 1861 r. do Włoch gdzie wstąpił do polskiej szkoły wojskowej. Po wybuchu powstania styczniowego został mianowany naczelnikiem sił zbrojnych pow. wieluńskiego w woj. kaliskim. Stoczył bitwy m.in. pod Opatówkiem (25.11.), Rychłocicami (8.V.), Koniecpolem (25.V.), Przedborzem (27.VI.), Skotnikami (29.VL). Pod Chorzenicami jego oddział składający się z 60 koni został całkowicie rozbity. Podczas tej kampanii stale współpracował z J, Oxińskim. We wrześniu 1863 roku został naczelnikiem pow. łęczyckiego. W grudniu tegoż roku wyjechał do Wielkopolski gdzie zajmował się organizacją oddziałów powstańczych. Po upadku powstania styczniowego udał się na emigrację do Francji, gdzie studiował weterynarię. Był członkiem Zjednoczenia Emigracji Polskiej. W i*oku 1869 powrócił do kraju. Pracował jako nauczyciel w średniej szkole rolniczej w Czernichowie pod Krakowem. Sprawował także funkcję weterynarza okręgowego w wielu miastach. Awansował na stanowisko weterynarza krajowego w Galicji z siedzibą we Lwowie. Był inicjatorem Galicyjskiego Towarzystwa Weterynaryjnego, którego został preze-

⁴⁷    Polski Słownik Biograficznv' T. VIII. s. 573.

⁴⁸    Tamże, T. XIII s. 638.

43