471

metodami metalu^ proszków. Metoda < ów metalowych amiczno-metaloffy,^ e, węgliki spiekane. varza się kompo^ oknami ciętymi

[ z proszków meta!; ^rania następuje za-zenie (jeśli są fa» a się środki imbir wyniku prasowa-•askę. Do prasowani (rys. 18.1). Dla )yc stosowane wy-plastycznych pize-

- *sS

„ j - sfempe'

_f9.3. Jaki jest cel spiekania wyprasek?

Spiekanie nadaje wypraskom odpowiednią wytrzymałość i gęstość. Podczas spiekania zachodzi sferoidyzacja i zanik porów, tworzenie szyjek między cząstkami proszku i ich dyfuzyjne połączenie oraz poligonizacja i rekrystalizacja w objętości cząstek proszku.

Z tymi procesami wiąże się zanik defektów sieci: wakancji, atomów międzywęzłowych i dyslokacji. Spiekanie należy przeprowadzać w wysokiej temperaturze, aby szybkość dyfuzji, która kontroluje ten proces była możliwie duża. W celu przyspieszenia spiekania stosuje się niekiedy spiekanie z obecnością fazy ciekłej, w której szybkość dyfuzji jest znacznie większa niż w fazie stałej. W celu zapobieżenia utlenianiu wyprasek, podczas spiekania stosuje się atmosferę ochronną, najczęściej wodorową.

lg'4. jakie dyfuzyjne mechanizmy odgrywają rolą przy spiekaniu?

_ri. ;^r Dyfuzyjne mechanizmy spiekania są przedstawione na rys. 18.2. Są to: samodyfuzja objętościowa z ujściami wakancji na wypukłościach cząstek (I), na granicach ziam (2) i na dyslokacjach (3) oraz samodyfuzja wzdłuż granic ziam z ujściem wakancji na granicach ziam (4) i samodyfuzja powierzchniowa z ujściem wakancji na wypukłych powierzchniach (5). Dyfuzja odgrywa również istotną rolę w procesie ujednorodnienia składu chemicznego spieków wieloskładnikowych. Ponieważ szybkość ujednorodnienia zależy od temperatury i czasu (jest proporcjonalna do -jDr, gdzie D -współczynnik dyfuzji, t— czas) spiekanie przeprowadza się przy wysokich temperaturach w ciągu długich okresów czasu. Przy spiekaniu mieszanin proszków o różnym składzie chemicznym, zwłaszcza różniących się temperaturami topnienia powstają pory pochodzenia dyfuzyjnego (Kirkendalla) (patrz pyt. 1.61), które powodują pęcznienie spieków.

wakancji na wypukłościach cząstek, ^)na granicy ziam, @)na dyslokacjach; b) samodyfuzja wzdłuż granic ziam -(?)z ujściem wakancji na granicach ziarn, (f)samodyfuzja powierzchniowa ż ujściem wakancji na wypukłej powierzchni cząstek (W. Missol)

471