4 (2213)

Rys,39.4. Obwód do pomiaru czasu trwania zderzania: Z-zasilaczet A-elektromagnosy

Uwaga:    Przad zwarciem klucza W należy włączyć elektromag

nesy 1 rozchylić kulki tak, aby zostały przez nie przyciągnięte. Oeżell tego nie zrobimy, to usłyszymy sygnał dźwiękowy - brzęczenie przekaźnika umieszczonego w drewnianej obudowie 1 nie udB się nam naładować kondensatoro.

kondensator Jest naładowany a różnicę potencjałów na Jego okładkach wskazuje woltomierz. Przekręcając następnie pokrętło komu -tatora K zwalniamy kulki, które po zderzeniu powinny ponownie zwierać się z elektromagnesami. W momencie zderzenia, kulki stykając się, powodują zwarcie okładek kondensatora i rozładowuje się qn poprzez opór R. Napięcie między okładkami maleje od wartości U_Q do U w czasie trwania zderzenia T. W momencie zderza -nia obwód elektryczny możemy przedstawić tak Jak na rys.39.5.

Zgodnie z XI prawem Kirchhoffa możemy zapisać

R

dq

ai

0

(39.6)

(39.7)

czyli

	dq o	dt
	q	RC
a		T
f	23 , _	il
J	q	J RC
Qo		0
	1 Q »	CU
ln		s
	Q	= CU
	^1 0	0
ln	U_	T
	u” 0	RC

atęd czas trwania zdarzania

Rys.39.5. Schemat obwodu elektrycznego do wyzna -czania czasu trwania zderzenia

Rys.39.6. Deformacja kuli w czasia zderzenia

VI czasie zderzania kule deformuję się. Deformacja polega na wgnieceniu do wnętrza kuli części objętości majęcej kształt czaszy o wysokości h i promieniu r (rys.39.6). Promień r jest największym promieniem koła zetknięcia kul, h możemy obliczyć zakładajęc, ża od chwili zetknięcia się kul ich ruch Jest ru -chara jednostajnie opóźnionym 1 po czasie t » - prędkość kul maleje do zara

237