Tablica 11.6
Średnica przewodu i Izolacją mm |
Ttrtołi! współczynnika przy uzwojeniu bezładnym bez przekładek |
Wartoii współczynnika k* przy uzwojeniu bezładnym a przekładką z cienkiego papieru | ||
dla korpusu okrągłego |
dla korpusu prostokątnego |
dla korpusu okrągłego |
dla korpusu prostokątnego | |
0,3 |
0,72 |
0,65 |
0,60 |
0,50 |
0,05 |
0,75 |
0,68 |
0,63 |
0,53 |
0,1 |
0,80 |
0,72 |
0,72 |
0,62 |
0,2 |
0,83 |
0,75 |
0,78 |
0,70 |
0,5 |
0,85 |
0,80 |
0,82 |
0,75 |
Średnie wartości kw dla uzwojeń nawijanych na tulejkę o prostokątnym przekroju dla różnych średnic przewodu podane są w tabl. 11.6.
Grubość zwojów uzwojenia a znajduje się poprzez podzielenie powierzchni przekroju uzwojenia Q przez wysokość samego uzwojenia h0:
Q = (11.23)
hu
Grubość cewki a, określa się jako sumę grubości uzwojeń, grubości tulejki karkasu <5* oraz grubości izolacji międzyrwojowej A»:
Oj = a, +0*+3i+A| (11.24)
Przy uzwojeniu warstwowym wartość a, oblicza się w inny sposób. Tutaj wysokość samego uzwojenia oblicza się, odejmując od odległości wewnętrznej między skrajnymi kołnierzami karkasu sumaryczną grubość kołnierzy pośrednich, jeżeli takie istnieją lub odejmując od wysokości okna h podwójną odległość wynoszącą 1,5 ..6 mm przy uzwojeniu bezkarka-sowym, którą to odległość pozostawia się dla stabilności uzwojeń skrajnych. Następnie oblicza się liczbę zwojów w warstwie uv, dzieląc h„ przez średnicę przewodu z izolacją dj,
(11.25) d ii
Liczbę warstw p oblicza się dzieląc liczbę zwojów uzwojenia przez liczbę zwojów w warstwie
w
p = — (11.26)
Grubość uzwojenia a przy okrągłym karkasie określa się z
a = pdix+d,(p-l) * (11.27)
gdzie dp — grubość przekładki między warstwami, którą przyjmuje się równą około 0,2 .0,3 mm średnicy przewodu bez izolacji, lecz nie cieńszą niż 0.01 mm i nie grubszą niż 0,15 mm. Przy uzwojeniu warstwowym bez przekładki dp przyjmuje się równe zeru.
Przy karkasie prostokątnym grubość uzwojenia znajduje się z zależności:
o=>(U.-l,4Kpdjl+dP)(p-l) (11.28)
Współczynnik liczbowy znajdujący się w prostokątnych nawiasach wzorów (10.21), uwzględniający wybrzuszenie przewodu na płaskiej stronie karkasu przyjmuje się od 1.2 przy grubym przewodzie, malej liczbie warstw i kwadratowym przekroju rdzenia, do 1,4 przy cienkim przewodzie, dużej liczbie warstw i dużym'stosunku vjv,. Grubość cewki a, oblicza się podobnie jak i przy uzwojeniu bezładnym z wzoru (11.24).
Jeżeli obliczona z wzoru (11.24) grubość cewki znajduje się w granicach od 0,7b do 0,flb dla transformatora płaszczowego i w granicach od 0,35b do 0.45b dla transformatora dwucewkowego prętowego, to rdzeń wybrany jest prawidłowo. Jeżeli cewka nie mieści się w oknie lub pozostaje w nim dużo mniejsza, to zmienia się wymiary rdzenia oraz elektryczne parametry transformatora, uzyskując normalne zapełnienie okna.
Po obliczeniu rozmieszczenia uzwojeń transformatora oblicza się jego Indukcyjność rozproszoną Lt, zredukowaną do uzwojenia pierwotnego na podstawie obliczeń konstrukcyjnych: •>
kltę3\i+al+a^ 10*mI(h,I+h«) tr‘ ^
(11.29)
gdzie k — współczynnik równy 0,7 przy położeniu jednego uzwojenia na drugim oraz (rys. 11-lla) — 0,8 przy jednym uzwojeniu znajdującym się w drugim (rys. ll.llb), l0— średnia długość zwoju transformatora (cm),
Af — sumaryczna długość izolacyjnych przekładek międzyzwo-jowych (cm); w kierunku szerokości okna, m — liczba warstw izolujących między pierwotnym a wtórnym uzwojeniem na cewce w kierunku szerokości okna b (równa jedności dla rys. 11-lla i dwom — dla rys. 11-llb),
h, i hs — wysokość całkowita uzwojeń pierwotnego i wtórnego (rys. 11-17) (cml;
a, i e,
— sumaryczna grubość uzwojenia pierwotnego i wtórnego [cml.
Na podstawie wzoru (11.29) można również obliczyć indukcyjność rozproszenia między połowami uzwojenia, pracującego w klasie B. W tym celu do wzoru podstawia się dane odnoszące się do tych połówek.
Podczas konstrukcyjnego obliczania transformatora przyjmuje się początkowo bardziej proste i tańsze w produkcji nienaprzemianległe usytuowanie uzwojeń typu przedstawionego na rys 11-lla, It-12a itd.
547