5 (600)

12,Podzial rumowiska rzecznego

-toczyny-stanowią rumosz skalny zalegający w postaci bloków skalnych, i głazów w korytach potoków górskich. W okresie największych wezbrań przesuwany, przerzucany lub toczony po dnie

-wleczyny-pro dukty rozpadu i ścierania się rumoszu skalnego o mniejszych •wymiarach, •wleczone po dnie rzecznym poprzez ślizganie, przetaczanie lub przerzucanie na krótsze odległości przez siłę poruszaj acą wody .Zaliczamy oto czala (10 -1 OOmmj ^nviiy( 1-10mm.),piasłd(0.1 -1 mm)

-unosiny-są to j eszcze mniej sze ziarna materiału skalnego, które płyną wraz z wodą unosząc się w jej masie na różnych głębokościach. Zaliczmy miały' skalne(0,01-0,05mm)_roraz pyły o śr.2aam<O₅0linm, które w wodzie stojącej opadaja^na dno. -zawiesiny-unoszą się przy zerowej prędkości przepływu. Zalicza się cząstki pochodzenia organicznego o ciężarze właściwym mniejszym niż ciężar wody^r

-rozżwoTyfrumowisko rozpuszczone}-produkty erozji chemicznej, pochodzące z wyhigowanych przez wody opadowe skał, najczęściej wapiennych lub dolomitowych 27.Metody ustalania średniego opadu

-izohiet-szerokie zastosowanie -wielokątów równego zadaszenia-zlewnie nizinne mało zróżnicowane -hipsometryczną-małe zlewnie górskie -siatki geograficznej -regionów opadowych -w' zlewniach mało zróżm cowanych pod wzgl. Fizjograficznym opad średni wystarczy- wyznaczyć jaką średnią arytmetyczną z wartości notowanych na poszczególnych stacjach opadowych Metoda izohiet-na plan badanej zlewni nanosimy stacje opadowe i zaznaczmy wys. opadu. Interpolując- następnie między wielkościami opadów, prowadzi się warstwice między punktami wysokościowymi i otrzymuje się linie jednakowych wys. opadu • zwane izohietaroi Mając wykreślone izohiety opad średni w zlewni obliczamy jako średnią arytmetyczną ważoną. Wagą jest tn część powierzchni zlewni zawarta między sąsiednimi izohietami Mnożąc te powierzchnie przez średnią wys. opadu na tym obszarze określonąjako średnia arytmetyczna wys. opadu odpowiadającej sąsiadującym izohietom, otrzymujemy ilość wody' opadowej na rozpatrywanym poletku. Pfc=EPiAs/2A.i W zlewniach górskich łub pagórkowatych wys. opadu zależy w dużym stopniu oć ukształtowania terenu. Zmienność opadu jest tu większa a sieć obserwacyjna rzadka. W związku z tym położenie izohiet wyznacza się nie pizez interpolację liniową lecz zgodnie z warstwicami terenu, W tym przypadku wykorzystuje się zależność między wys. opadu a wzniesieniem danej warstwicy nad poziomem morza, wyrażoną krzywą gradientową opadów.

21.    Współczynnik redukcji letniej-sens i sposób ustalania

Wsp reddet -iloraz rzeczywistego przepływu w okresie zarastania Q_Ł do przepływu odczytanego z podstawowej krzywej przepływu Qe przy zaopserwowanym stanie wody Ho, Ki~Qi/Qo. Współczynnik ten zawierający' się w przedziale 0<ki<l wyraża stopień zmiany' związku między stanem a przepływem spowodow'anej zarastaniem przekroju rzecznego. Najczęściej stosowana jest metoda chronologicznych wykresów' współczynnika kŁ=f\T). Warunkiem jest posiadanie dużej liczby' wyników pomiarów przepływu wykonanych tv każdym roku w okresie wegetacji roślin. Dla rzek w których w okresie zarastania występują częste wezbrania należy' współczynnik uzależnić od wartości stanów wody ki=f(T ;H)

Inne metody to: ajmetoda Pasławskiego-określenie kj. w zależności od stanów' wody oraz od temp. wody' lub powietrza, bjtonetoda Ostrowskięgo-ki, uzależniony j est od stanów wody równania paraboli kwadratowej k.=nH‘+bH+c Sens narastanie rzek roślinnością wodną powoduje. Zs przepły w określony z podstawowej krzywej przepływu przy' zaobserwowanym podpiętrzonym stanie wody jest większy od rzeczywistego. Konieczne jest więc zredukowanie określonego w ten sposób przepływu do wartości rzeczywistej

22, Współczynnik redukcji zimowej-sens i sposób ustalania

w^rsp red zimowej podobnie jak letniej zawiera się w przedziale 0<kz<l i zależy: kg* Qz/Qo Współczynnik ten przyjmuje różne wartości w zależności od rodzaju zjawisk lodowych. Z tego względu jedną z metod określania jest metoda standartowych współczynników redukcji zimowej polegająca na przyjęciu stałych wartości współczynnika dla poszczególnych fez złodzenia. (dla pokrywy'lodowej kz,=0,5)

Najczęściej stosowaną metodą jest metoda chronologicznych wykresów' współczynnika redzim. Wykres k=f(T) konstruuje się dla każdego okresu zimowego oddzielnie. Jeżeli nie mamy' pomiarów przepływów w fezach przejściowych (ryżu i kiy) wykres interpolujemy od k=l od okresu wolnego od zjawisk do k przy' pokrywie lodowej i odwrotnie SensiPodobnie jak w okresie letnim istnieje konieczność zredukowania wartości przepływu określonych z funkcji stanów' wody' z podstawowej krzywej przepływu