69 (92)

3. ZADANIA

1.    120 g technicznego srebra, zawierającego 96% Ag, rozpuszczono w stężonym kwasie azotowym(V) otrzymując azotan(V) srebra. Otrzymano 150 g azotanu(V) srebra. Obliczyć wydajność reakcji oraz ile gramów srebra pozostało w ługu pokrystalicznym. M_Ag = 107,9 g/mol, M_n = 14,0 g/mol.

2.    Siarczan(VI) miedzi(II) otrzymano ogrzewając opiłki miedzi ze stężonym kwasem siarkowym(Vl). Ile miedzi należy wziąć do reakcji, aby otrzymać 50 g 5-hydratu siarczanu(VI) miedzi(II), jeżeli wydajność reakcji wynosi 80% wydajności teoretycznej? Napisać równanie reakcji. M_Cu = 63,54 g/mol, M_s = 32,07 g/mol.

3.    Jodek ołowiu(II) otrzymano przez dodanie 2-molowego roztworu jodku potasu do 50 cm³ 0,5-molowego roztworu azotanu(V) ołowiu(II). Otrzymany osad rozpuszczono na gorąco w tym samym roztworze i pozostawiono do krystalizacji w temperaturze pokojowej. Otrzymane kryształy Pbl₂ odsączono i przemyto 50 cm³ 0,01-molowego roztworu Pb(N0₃)₂. Obliczyć objętość roztworu KI i masę otrzymanego Pbl₂, jeśli strącanie było całkowite, a straty spowodowane rozpuszczalnością Pbl₂ w warunkach przeprowadzenia reakcji wynoszą 0,5%. M_Pb = 207,2 g/mol, M, = 126,9 g/mol.

4.    Siarczek cynku otrzymano dwiema metodami: 1) ze sproszkowanej siarki i pyłu cynkowego, 2) z zasadowego roztworu siarczanu(VI) cynku i siarkowodoru. Otrzymano 100 g siarczku cynku według pierwszej metody wychodząc z 75 g cynku, natomiast według drugiej — ze 170 g ZnS0₄. Napisać reakcje i obliczyć wydajność obydwu metod. M_Zn = 65,38 g/mol, M_s = 32,07 g/mol.

VII. SOLE PODWÓJNE I KOMPLEKSOWE

1. SOLE PODWÓJNE I METODY ICH OTRZYMYWANIA

Solami podwójnymi nazywamy związki chemiczne zbudowane

a)    z anionów jednego kwasu i kationów dwóch metali;

b)    z anionów dwóch kwasów i kationów jednego metalu;

c)    z anionów dwóch kwasów i kationów dwóch metali. Zamiast jonów metali o ładunku jednododatnim, w skład soli podwójnych może wchodzić jon amonowy.

W roztworach wodnych sole podwójne dysocjują na jony proste, z których są zbudowane. Właściwości fizyczne i chemiczne soli podwójnych są uzależnione od właściwości jonów prostych.

Do soli podwójnych należą między innymi ałuny, których wzór ogólny można przedstawić w postaci:

MⁱM^,ii(S0₄)₂ • 12H₂0 lub M₂S0₄ • M¹2^II(S0₄)₃ • 24H₂0,

gdzie: M¹ — kationy: Na⁺, K\ Rb ⁺ , Cs ⁺ , NH₄ ; M^m — kationy: Al³⁺,

Fe^{3 +} , Cr^{3 +} .

Przykładami ałunów są:

siarczan(VI) amonu i chromu(III) — NH₄Cr(S0₄)₂- 12H₂0,

zwany ałunem chromowo-amonowym

siarczan(VI) amonu i żelaza(III) — NH₄Fe(S0₄)₂- 12H₂0,

zwany ałunem chromowo-amonowym

siarczan(VI) amonu i żelaza(III) — NH₄Fe(S0₄)₂- 12H₂0,

zwany ałunem żelazowo-amonowym

Wszystkie ałuny są izomorficzne, tzn. tworzą kryształy o takiej samej postaci podwójnych piramid.

Solą podwójną jest również siarczan(VI) amonu i żelaza(II)

135