6 (1519)

¹ Vaervarsel for Kraków, Lille... j Koszyk-Allegro.pl-Więce... . Tj] MKiE-Lab: Lekcja: Próba ro... X    Facebook

^    elf2.pk.edu.pl/mod/lesson/view.php

V

0 - Googte

□ lir:    '    □    <5 E □ □□□□<?• 0 ftK-am

Analiza wykresów rozciągania pozwala więc na określenie podstawowych informacji o badanym materiale, np. czy jest kruchy lub plastyczny, czy ma wyraźną lub umowną granicę plastyczności, czy podczas odkształcenia plastycznego ulega umocnieniu Na podstawie próby rozciągania można również wyznaczyć liczbowe wielkości charakteryzujące własności wytrzymałościowe badanego materiału. Podstawowe z nich to. wyraźna granica plastyczności R_e lub umowna granica plastyczności Rpo₂ oraz wytrzymałość na rozciąganie R_m . Wyznacza się również wskaźniki określające właściwości plastyczne czyli zdolność do odkształceń plastycznych: procentowe wydłużenie A i przewężenie próbki Z

Jeżeli badany materiał wykazuje wyraźną granicę plastyczności, to w strefie oddzielającej zakres odkształcenia sprężystego od plastycznego może wystąpić niewielka zmienność siły odkształcającej próbkę, co przykładowo zobrazowano na rys. 2b. W takim przypadku wyróżnia się górną i dolną granicę plastyczności.

Górna granica plastyczności R_eH [N/mm²] jest to wartość naprężenia w momencie, kiedy następuje pierwszy spadek siły, co przedstawiono na rys. 2b. a dolna granica plastyczności R_eL [N/mm²] jest to najmniejsze naprężenie podczas pierwszej fazy odkształceń plastycznych z pominięciem ewentualnego efektu przejściowego (pierwszego wahnięcia siły). Wielkości te można obliczyć ze wzorów:

p — ^ --—

zas

Zakładając, że początkowy przekrój próbki wynosi S₀ = 78,5 mm² i uwzględniając dane z rys. 2b obliczone wartości wynoszą: R_eH = 382 N/mm² oraz R_eL = 331 N/mm².

W przypadku materiałów nie mających wyraźnej granicy plastyczności (rys. 1 i 3b) wyznacza się tzw. umowną granicę plastyczności Rpo₂ [N/mm²]. czyli naprężenie powodujące trwałe wydłużenie bazy pomiarowej próbki Z_₀ 0,2%:

R =-Ł-

Sn

Na rys. 1 oraz 3b przedstawiono sposób wyznaczenia wartości siły F_p02. Celem jej wyznaczenia należy z punktu o wartości odkształcenia 0.2% L₀. czyli 0.1 mm poprowadzić półprostą równoległą do prostoliniowego, a więc odpowiadającego zakresowi sprężystemu, fragmentu wykresu. Rzędna punktu przecięcia tej półprostej z krzywą rozciągania wyznacza wartość sity ^Fp02- Na podstawie tych danych z rys. 1 oraz rys. 3 obliczone wartości umownej granicy plastyczności dla stali wynoszą: R_p02 = 1248 N/mm² oraz miedzi: R_pQ2 = 28 N/mm².

Wytrzymałość na rozciąganie R_m [N/mm²] (I N/mm² = I MPa) jest to naprężenie nominalne odpowiadające największej sile ^Fm występującej podczas próby, czyli iloraz tej siły przez początkowy przekrój poprzeczny próbki:

Podatność materiału na odkształcenia trwałe opisują w próbie rozciągania dwie wielkości: - Wydłużenie procentowe próbki A [%] - jest to wyrażony w procentach przyrost długości pomiarowej próbki po rozerwaniu, w stosunku do początkowej długości pomiarowej:

Znajdź

Podświetl Rozróżniaj wielkość liter