6 (464)

t

Umocnienie wydzieleniowe składa się z 3 procesów:

-    nagrzewanie stopu do zakresu jednofazowego

-    przesycanie (szybkie chłodzenie)

-    starzenie (naturalne - wytrzymanie przy temperaturze otoczenia lub sztuczne - ponowne nagrzanie do podwyższonej temperatury).

Temperatura,

Rys. 7. Schemat zabiegu umocnienia wydzieleniowego stopu Al 4%Cu wraz ze schematami występujących struktur.

Aby umocnić wydzieleniowo stop Al-4%Cu (pkt 1 na rysunku 7) należy zatem:

-    nagrzać stop do zakresu jednofazowego tzn. powyżej linii solvus lecz poniżej linii solidus (zwykle nagrzewamy do temperatury zbliżonej do eutektycznej). Jedyną fazą jaka istnieje w tym zakresie temperatur jest roztwór stały a (pkt 2 na rys. 7) zawierający 4% rozpuszczonej miedzi

-    szybko ochłodzić stop do temperatury otoczenia (przesycić). W ten sposób ..zamrażamy" strukturę jaka istniała przy wysokiej temperaturze (pkt 3). Jest to struktura nierównowagowa

-    przesycony roztwór Cu w Al (otp)

-    przeprowadzić starzenie stopu:

-    naturalne - wytrzymanie stopu w temperaturze otoczenia (bardzo długotrwałe)

-    sztuczne - podgrzanie stopu do podwyższonej temperatury celem przyspieszenia procesu wydzielania cząstek drugiej fazy (pkt 4) i następnie ochłodzić do temperatury otoczenia (pkt5)

5. Procesy zachodzące podczas starzenia stopu AI-4%Cu

Siłą pędną procesów zachodzących podczas starzenia przesyconego stopu jest dążenie do osiągnięcia minimum energii swobodnej. Stop AI—4%Cli zgodnie z wykresem rów nowagowym

6