7 (460)

nngrody: „Dziś dwa razy zaglądałeśj3o encyklopedii”, efekt będzie duiolsilniejsTy.__

Rys. 2.3. Dwa gradienty ■opóźnilia wzmocnienia. Gradient Gr.ce’a (linia przerywana) uzyskano za pomocą procedury eliminującej wzmocnienia wtórne; widać, ie przy opóźnieniu około 5-se-kundowym uczenie się prawic nie za-choda. Źrodło: Hilgard i Marąuis 119S3, s. 171)

4. Rozkład nagród

Twierdzenia o skutkach różnych rozkładów nagród i kar należą do najdonioślejszych w psychologii behawiorystycznej i nawet jej zaciekli .przeciwnicy odnoszą się z szacunkiem do tego fragmentu teorii. _ Rozkład (schedule) w ty™ marTA-mn tn ryV, reguła nagradzania lub karania określonej czynności przy

iei' koleiriyclr'pojawieniach sie Rozkłady nagród. ogólniej podzielić na dwrie graoyffio pierwszej nąk .rych tempo nagród fliczba nagród w jednostce czasu) zalezy od Je nipa reagowania (liczby czynności oar.e-go rodzaju w jednostce czasu). -Rozkłady te_f zwane stosunkowymi, polegają na nagradzaniu co rt-tej czynności (rozkłady stałych stosunków).,!ub średnio n-ty- czynności (rozkłady zmiennych stosunków) .wykonywane) npzez osobnika^ Szczególnym przypadkiem rozkładu tego i'/r.

t-4-

‘V:

. Cm ' ••

Pu iest rozkład o n równym li czyli rozkład, w którym mutro da wvs*.gpuie Po każde czynności. Novi ci: na:w<; rozrkładu ctgy-?Q3fr^S-IP&łj^v nazywa sic łącznie, svoradvcsnvmi.

J'l5r. «łmp^j -ir—.iry r^,7.<ładów zaliczamy-te. w których tempo nagród test z góry określone i -nie zależy od tempa reagowa-jiia. .Osobnik dostaie nagrody co n-ta jednostkę; czasu, jeśli tylko w tej jednostce wykonał choć jedną czynność -danego rodzaju. Rozkłady te, zwano intenvałoivymi, dzielą się — według identycznej zasady jak stosunkowe — nar rozkłady stałych interwalów zmiennych interwałów Elementy obu grup można łączyć w rozkłady kombinowane, niejednokrotnie o dużej złożoności.

-AVpłvw rnny.mii rr.r^ dn nagród może zaznaczać si- w Łrzećh co najmniej sfor.ipłia/y przebiegu uczenia się y tempie reagowania gjerzede wszvsfaim w odporności na wygasanie. jtja Ógfijg:.^ jpzkłady sporadyczne obniżają tempo uczenia sie to maczv wv-jnagaia większe ^ liczi.- prób trv murowych w. celu uzyskania takiego rezultatu. jaki dnie wzmacnianie ciągła To pogorszenie uczenia się jest niewielkie, łatwiej je zaobserwować w warunkowaniu klasycznym niż instrumentalnym. Po wtóre stwierdzono^ ić rozkłady stosunkowe przynoszą w rezultacie wyższe tempo reagowania niż roakł »dy interwał owe,"rozkłady zmienne wyt-"staiość tempa reać wan;a mz rozkłady stale (Ferster i Skin-ner,    l’<łk na przykład czynność nagradzana według roz-

kładu o stałych stosunkach bidzie wykonywana przez osobnika z ogólnie dużą, choć zmienną częstotliwością, wzrastającą w mia-"re zblizania się do n-tej (nagradzanej) czynności, czynność nagradzana według rozpadu o zmiennych interwałach będzie miała niewysokie, lecz bardzo stałe tempo.

-Na i Ważniejszy jed na k_ z naszego punktu widzenia iest ostatni- efekt — odporność na wygaszanie. Odkryty w latach trzydziestych przez Skinnera i następnie przez Humphreysa, z trudem torował sobie drogę do świadomości ortodoksyjnych beha-wiorystów. Jeszcze w 1943 roku Hull w podstawowej pracy Pnnciples of Bchavior \s. 102 i LI 2) utrzymywał, że odporność na wygaszanie jest funkcją tak zwanej siły reakcji, ta zaś miała .żale?pć przede wszystkim od liczby wzmocnień tej reakcji. Roz-₍ kłady ciągłe powinny więc wytwarzać czynności bardziej odporne na wygaszanie niż rozkłady sporadyczne, ponieważ w ra-

i

on