76 (108)

76

Rys. 4.23. Przekrój połówkowy : a) położenie półprzekroju dla poziomej płaszczyzny symetrii, b) położenie półprzekroju dla pionowej płaszczyzny symetrii

b. Przekrój połówkowy¹ (półwidok - półprzekrój) pozwala na jednoczesne narysowanie na tym samym rzucie półwidoku i półprzekroju z płaszczyzny prostopadłej do kierunku rzutowania widoku (rys. 4.23). Rozwiązanie to jest jednak możliwe tylko wówczas, gdy kierunek rzutowania jest równoległy do płaszczyzny symetrii przedmiotu. Naturalnie aby ten zapis stanowił wystarczającą podstawę do jednoznacznego przyjęcia informacji o geometrycznej postaci konstrukcji, muszą być spełnione dwa warunki. Przedmiot w płaszczyźnie rzutu półwidoku i półprzekroju musi mieć symetrię zarysu zewnętrznego i symetrycznie rozmieszczone elementy wewnętrzne.

W przekroju połówkowym widok i przekrój są zawsze rozgraniczone śladem płaszczyzny symetrii narysowanym cienką linią punktową. Szczegół ten jest bardzo istotny. Jeżeli bowiem w płaszczyźnie symetrii znajduje się jakakolwiek krawędź zarysu zewnętrznego lub zarysu odsłoniętego w wyniku dokonanego przecięcia, to zgodnie z zasadami przedstawiania nakładających się linii (str. 45) w pierwszej kolejności musi być narysowana właśnie ta krawędź (rys. 4.25a). Wystąpienie w płaszczyźnie symetrii linii krawędzi uniemożliwia wykonanie przekroju połówkowego.

Podczas wykonania przekroju połówkowego nie oznacza się płaszczyzny przecięcia, a przekrój nie jest w żaden sposób opisany. Pominięcie powszechnie stosowanych oznaczeń podczas wykonywania przekroju pociąga za sobą konieczność wprowadzenia innej konwencji w celu zachowania jednoznaczności zapisu. Ustalono zatem, że dla przyjętego kierunku czytania rysunku przekrój musi znajdować się zawsze poniżej widoku. W praktyce oznacza to, że dla poziomej płaszczyzny symetrii rzutu w przekroju przedstawia się dolną połowę przedmiotu (rys. 4.23a), natomiast dla płaszczyzny pionowej - połowę prawą (rys. 4.23b), która jest również połową dolną dla pomocniczego kierunku odczytywania rysunku (do prawej strony arkusza rysunkowego).

1

Polskie Normy PN-91/N-01604 i PN-89/N-1605 ten sposób zapisu nazywają pólprze-krojem, podobnie jak zapis omówiony w pkt. a.