75 (25)

Region, regionalizm — pojęcia i rzeczywistość, SOW, Warszawa 1993

Krzysztof Kwaśniewski    i

Elementy teorii regionalizmu

Opracowanie niniejsze służyć ma zestawieniu i próbie Walizy cech i tez regionalizmu. Przedmiotem rozważań będzie więc-regionalizm, nie zas sam region oraz różne kryteria i zasady jego wyodrębnienia,dla różnych celów i w różnych dyscyplinach naukowych, ani regionalizacja, jako procedura badawcza stosowana również w różnych dyscyplinach.: i na podstawie różnych zespołów cech, jako narzędzie badawcze dlal ustalenia kontekstów zjawisk względnie syndromów cech. Regionalizm zaś będzie tu rozumiany jako ruch społeczny w ujęciu F. Znanieckiego (1974), tj. jako'forma osiągania celów”społecznych, względnie nawet jako ideologia, ale w Znaczeniu opisowym tego terminu, z powstr?y_T maniem się od jej ocen. Wydaje się, że ma on pewne cechy ogólnę, ze względu na które może być rozpatrywany i analizowany niezależnie od faktu, że każdy regionalizm i każdy region, w związku z którym się on rodzi, reprezentują odmienne zbieżności cech, potrzeb, wartości, dążeń, i dlatego każdy regionalizm reprezentuje odmienne rozmieszczenie akcentów na różnych uwarunkowaniach. Podstawą rozważań będzie refleksja nad samą istotą i funkcjonowaniem omawianego zjawiska z dążeniem do uwzględnienia różnych możliwych alternatyw i aspektów, wsparta przykładami.

W tekście niniejszym autor będzie też nawiązywał do własnych opracowań.z omawianego zakresu i cytowanej w nich literatury prąecb miotu (Kwaśniewski 1986, 1987, 1990, 1992).

Krzysztof Kwaśniewski

86

K. Kwaśniewski 1987, Integracja społeczności regionalnej: Śląsk Opolski, Opole.

K. Kwaśniewski 1990, Problemy regionalizmu polskiego, [w:] Regionalizm polski, Ciechanów, s. 9-20.

K. Kwaśniewski 1992, Socjologia mniejszości a dejinicja mniejszości narodowej. Sprawy Narodowościowe s. nowa t. 1, s. 9-61.

D. N. Levine 1968, Integralion: cullural iniegration, [w:] International Encyklopedia of the Social Sciences, Ł. 7, New York.

R. Linton 1943, Naiiuislic Mouements, American Antliropologist, t. 45.

II. W. Odurn, II. E. Moore 1938, American Jlegionalism, New York.

R. E. Park 1928, Humań Migralion and llie Marginal Mail, American Journal of Socilogy, t. 33.

Z. Staszczak 1978, Pogranicze polsko-niemieckie jako pogranicze etnograficzne, Poznań.

Z. Staszczak (red.) 1987, Słownik etnologiczny, terminy ogólne, Warszawa.

R. Sulima 1988, 0 regionalizmie bez iluzji, Regiony z. 1-4.

G. A. i A. G. Theodorson 1969, Modem Dictionary of Sociology, New York^-. Yi-Fu Tuan 1987, Przestrzeń i miejsce, Warszawa.

A. F. C. Wallace 1956, Reuilalisalion Mouements, American Antliropologist, t. 58.

F. Znaniecki 1938, Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej, Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, z. 1.

F. Znaniecki 1974, Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości. Warszawa