780

*S. LINIE SZŻNOWE ŚREDNIEGO I NISKIEGO NAPIĘCIA 780

Dzięki zastosowaniu przewodów szynowych uzyskuje się:

—    eliminację linii wiclokablowych, a przez to zmniejszenie zagrożenia pożarowego;

—    możliwość lepszego zagospodarowania poziomu podłogi;

—    przyspieszenie montażu;

—    zwiększenie niezawodności pracy układu;

—    lepszą widoczność całej instalacji;

—    skrócenie tras;

—    dużą elastyczność układów przesyłowo-rozdzielczych i zmniejszenie ilości potrzebnej aparatury rozdzielczej.

O wyborze przewodów szynowych do rozwiązania linii przesyłowych w zakładach przemysłowych decyduje na ogół spjsób wykonania instalacji elektrycznych. Porównawcza analiza techniczno-ekonomiczna powinna być przeprowadzona łącznie dla linii przesyłowych i instalacji.

45.3.4. Dobór i wytyczne projektowania

Przewody magistralne

Znamionowe napięcie użytkowe nie może przekroczyć 500 V. W zależności od wartości obliczeniowej prądu udarowego z tabl. 45J dobiera się taki przewód AM lub DM, którego prąd szczytowy jest większy lub równy tej wartości.

Rys, 45.5. Przyrosty temperatur przewodów szynowych magistralnych

_i Za prąd ciągły przyjmuje się wartość największego średniego 60-minutowego obciążenia, a za temperaturę otoczenia — najwyższą średnią 60-minutową temperaturę z okresu doby. Graniczna temperatura wynosi -f 90^:,C 063 Kj. Znając dopuszczalny przyrost temperatury przewodów, który jest różnicą temperatury granicznej i temperatury otoczenia odczytuje się z rys. 45,5 dopuszczalne obciążenie wybranego przew.idu. Jeżeli jest ono mniejsze od prądu ciągłego przewodu dobranego ze względu na prąd szczytowy, to dobiera się następną wielkość przewodu o większym znamionowym prądzie ciągłym.

Przewody rozdzielcze

Znamionowe napięcie użytkowe nie może przekraczać 660 V. Obliczeniowa wartość prądu udarowego nie może przekraczać znamionowego prądu szczytowego podanego w tabl. 45.3. Jeżeli przewód szynowy jest zabezpieczony bezpiecznikami, to za obliczeniową wartość prądu ultrovip orr/jnii: się ibet/.i prądu ograniczonego wkładki bezpiecznikowej i współczynnika h (PN-74/E-05002).

Wytwórca przyjmuje, że prądem obliczeniowym, który nie może być większy od znamionowego prądu ciągłego wybranego przewodu, jest maksymalny prąd wynikający z założooego obciążenia przewodu. W przypadku występowania temperatur otoczenia innych niż podane w tabl. 45.3, dobór prądowy przewodów należy ustalić z producentem.

Spadki napięcia tak w przewodach magistralnych, jak i rozdzielczych oblicza się wg wzoru (45.1). Albumy przewodów [45.5J, [45.7] zawierają również nomogramy fazowych spadków napięcia, umożliwiające bezpośredni odczyt spadku napięcia na 1 m przewodu.

W zależności od zastosowanego systemu ochrony przeciwporażeniowej, szyna zerowa spełnia funkcję albo przewodu uziemiającego albo przewodu zerującego. Szyna ta jest połączona metalicznie z każdą częścią obudowy przewodu. Aby umożliwić dodatkowe uziemienia szyny, na każdym z elementów jest zacisk ocłironny. Do zacisków tych podłącza się też przewody wyrównawcze, łączące sąsiadujące elementy metalowe z obudową przewodu szynowego. Ochrona przeciwporażeniowa musi spełniać wymagania PBUE [45.4].

Elementy przewodu szynowego dobiera się możliwie jak najdłuższe, należy też wykorzystywać dopuszczalne odległości między podporami.

Trasę przewodów należy dobierać jak najkrótszą, zapewniając jednak przy tym dostęp do przewodów oraz ochronę od uszkodzeń mechanicznych.

Ciągi przewodów powinny być prowadzone na wysokości nie mniejszej niż 2,5 m od podłogi i w odległości nic mniejszej niż 0,5 m od ścian i sufitów. Przy ustalaniu wysokości należy uwzględniać warunki lokalne (np. drogi transportu itp.).

Wytwórca przewodów szynowych w katalogu „Uniwersalny system „U” ” podaje konstrukcje mocujące te przewody.

Analiza kosztów wykonania rozwiązań z przewodami szynowymi i kablami powinna być oparta na aktualnych cenach materiałów i robocizny.

LITERATURA

45.1.    Elektroenergetyczne przewody okapturzone typu ELPO, Album. Wyd. 2. Katowice, Elekt robudowa 1980,

45.2.    HołoGa Z.: Nowoczesne clektroenergetyczne linie magistralne średnich napięć w Mazowieckich Z&kładach Rafineryjnych i Petrochemicznych, wykonane osłoniętymi 3-fazowymi przewodami szynowymi, W: Materiały z Seminarium zasilania i rozdziała energii elektrycznej w Mazowieckich Zakładach Rafinerii i Petrochemii, Płock 18— I9.1X.198I r.

45.3.    Hologa Z,: Gekapselte Hochstromschienen fiir Mittelspannungen bis 30 kV, Prospekt Elektrimu,

45.4.    Przepisy budowy urządzeń elektroenergetycznych, Zeszyt 6 i 7. Warszawa, Wema 1980.

45.5.    Przewody szynowe magistralne do 500 V typa AM i DXf- Album. Wyd, 2. .Warszawa, Elektroprojekt 1975.

45.6.    Przewody szynowe magistralne do 509 V typu AM i DM. Instrukcja obsługi. Warszawa, Elektroprojekt 1969,

45.7.    Przewody szynowe rozdzielcze 660 V, 50 Hz 160 ': 630 A typu MR. Katalog, Katowice* EJektrotnootaż 1977.