91 (145)

91

♦    pionowego ustawiania nad wierzchołkiem mierzonego kąta osi obrotu instrumentu, czyli centrowania instrumentu,

♦    poziomego ustawiania płaszczyzny limbusa,

♦    kierowania płaszczyzn kolimacyjnych wzdłuż kierunków ramion kąta (skierowania osi celowej lunety na określony punkt),

♦    wykonania odczytów na podziałach kręgów: poziomego i pionowego.

Podczas pomiaru kątów teodolitem krąg poziomy instrumentu jest nieruchomy, a względem niego obraca się alidada z lunetą, natomiast krąg pionowy obraca się razem z lunetą, a płaszczyznę poziomą, od której mierzy się kąty pionowe, wyznaczają nieruchome wskaźniki odczytowe.

3.2.1. Piony i libele. Węgielnice

Piony i libele są to urządzenia do wyznaczania kierunku pionu. Zainstalowane w instrumentach geodezyjnych piony i libele służą do pionowego ustawiania osi obrotu instrumentu, a także centrowania instrumentu nad punktem.

Wyróżnia się trzy rodzaje pionów: sznurkowe, drążkowe i optyczne (rys. 3.19).

V

Rys. 3.19. Pion drążkowy: a - libela, b - podziałka, c - zaczep

Pion sznurkowy jest to odpowiedniego kształtu obciążnik metalowy, zawieszony swobodnie na sznurku.